نقش مردم در برنامه استراتژیک منابع طبیعی باید مشخص شود

توانمندسازی و توجه به نقش مردم و جوامع محلی در حفاظت از منابع طبیعی موجب می شود آنها چشم انداز و سیاست ها و ماموریت های کلان کشور را درک کنند.

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از وزارت جهاد کشاورزی، حمید نوری، رئیس مرکز بین المللی حوزه‌های جامع آبخیز و منابع زیستی در مناطق خشک و نیمه خشک گفت: امسال با همکاری دفتر کل حفاظت خاک و آبخیزداری و دفتر کنترل سیلاب و آبخوان داری برای ۱۶ استان کشور برنامه توانمندسازی جوامع محلی، توجه به انسجام سازمانی و مدیریت جامع حوزه‌های آبخیز برنامه ریزی شده است.

وی افزود: این برنامه‌ها از گذشته هم برگزار می شده، اما در سال جاری علاوه بر انتخاب حوزه‌های اولویت دار همه استان‌ها و پیگیری برنامه راهبردی حوزه‌های آبخیز، با حمایت سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور و مشارکت و همکاری قرارگاه جهادی و مدیریت بحران وزارت کشور با در نظر گرفتن ضرورت پایش آستانه‌ها، معیارها و شاخص و حساسیت‌های بوم سازگان، در چارچوب هدفمند، ساختارمند، سناریو محور و هوشمندانه‌تری اجرا خواهد شد.

وی ادامه داد: عمده برنامه‌های این مرکز برای توانمندسازی جوامع محلی و حفاظت از منابع طبیعی بر پایه توجه به پیوست‌های مشارکت و یادگیری و پایداری و استمرار در برنامه مشارکت در سایه آموزش و ترویج است و در این راستا امسال برنامه آموزشی برای توانمند سازی تصمیم گیران و ذی ربطان با مشارکت اداره کل آموزش و ترویج سازمان اجرا می‌کنیم.

نوری افزود: سه دوره آموزشی ضمن خدمت برای کارشناسان در سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور و شش دوره برای بهره‌برداران طی سال جاری برنامه ریزی شده است.

وی اظهار داشت: امسال ۴۵ برنامه سخنرانی و کارگاه آموزشی را با همکاری دانشگاه‌های کشور از جمله دانشگاه گرگان، تربیت مدرس، پژوهشکده حفاظت و آبخیزداری و مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور در موضوعات مدیریت سازگار خشکسالی، سیلاب‌ها، فرسایش و رسوب و مدیریت جامع حوزه‌های آبخیز برگزار خواهیم کرد.

نوری با بیان این که برنامه‌ها مرکز بین المللی حوزه‌های جامع آبخیز و منابع زیستی در مناطق خشک و نیمه خشک بر اساس اصول دهگانه حکمرانی منابع طبیعی در راستای حفاظت از منابع طبیعی، محیط زیست و تنوع زیستی، جلوگیری از تخریب سرزمین و تحقق عدالت اجتماعی و اقتصادی طراحی شده است، تصریح کرد: در نظام حکمرانی منابع طبیعی باید تغییر و تحولی ایجاد کنیم تا مدیریت جامع حوزه آبخیز بتواند به رفع مسائل جدی و اولویت دار منابع طبیعی، امنیت آب و امنیت غذای کشور به طور جدی کمک کند.

وی ادامه داد: پایداری غذا رکن چهارم سند غذایی کشور در کنار فراهمی، در دسترس بودن و سلامت غذا است که با محافظت از تنوع زیستی و جلوگیری از تخریب سرزمین تحقق می‌یابد و این امر به دور از بخشی نگری و با همکاری همه سازمان‌ها، مردم و نهادهای ذی ربط و تعیین نقش آنها در نقشه جامع مدیریت پایدار منابع طبیعی امکان پذیر نیست.

رئیس مرکز بین المللی حوزه‌های جامع آبخیز و منابع زیستی در منطق خشک و نیمه خشک توجه به فرهنگ و دانش بومی، سنتی و مذهبی و عرفی در مدیریت مخاطرات محیطی را از اجزای کلیدی حکمرانی دانست و گفت: تلاش برای ارتقای مشارکت مسئولانه، به رسمیت شناختن حقوق تصدیگری به ویژه حقوق مالکیت در اراضی و حفاظت از منابع ملی و به ویژه توجه به حوزه آموزش زنان و کودکان برای مشارکت فراگیر، تصمیم‌گیری‌های فراگیر و ایجاد فرصت‌های برابر برای همه و رعایت عدالت اجتماعی در پروژه‌ها و انسجام سازمانی و تغییر شیوه‌های مدیریتی از جمله اصول حتمی حکمرانی منابع طبیعی بشمار می‌رود.

وی بار دیگر توجه به پایین‌ترین رده‌های سطوح اجتماعی و توانمندسازی مردم و جوامع محلی برای حکمرانی درست و مطلوب منابع طبیعی و ارتقای مشارکت مردمی در پروژه‌های این حوزه را مورد تاکید قرار داد و اظهار داشت: توانمندسازی و توجه به نقش مردم و جوامع محلی در حفاظت از منابع طبیعی موجب می‌شود آنها چشم انداز و سیاست‌ها و مأموریت‌های کلان کشور را درک کنند و بشناسند وگرنه صرفاً صحبت کردن با مردم درباره چشم اندازهای منابع طبیعی و تغییرات اقلیم و آثار آن در حالی که نقش و اختیاراتی ندارند، کمکی به درک آنها از مسائل نمی‌کند و از این رو نقش مردم و جوامع محلی در برنامه استراتژیک باید مشخص باشد.

نوری به اجرای طرح یک میلیارد درخت اشاره کرد و اذعان داشت: برای اجرای این طرح، استفاده از ظرفیت پروژه‌های آبخیزداری و مدیریت جامع و توجه به ارتقای اکولوژیک ظرفیت‌های زیستی بوم سازگان را باید با هماهنگی همه ارگان‌ها داشته باشیم و به مردم در پایین‌ترین بخش هرم تصمیم سازی نقش جدی و کلیدی بدهیم.