مرغ آرین طلای ملی فراموش شده/ پاشنه آشیل وزیر جدید جهاد کشاورزی چیست؟

وزیر پیشنهادی از سوی دولت برای وزارت جهاد کشاورزی ضروری است با توجه به تجارب گذشته برنامه ویژه ای برای احیای ثروت ملی مرغ آرین ارائه کرده و مجلس نیز نظارت ویژه ای بر برنامه های وی داشته باشد.

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس،‌ با گذشت بیش از 3 سال از دستور مقام معظم رهبری مبنی بر احیای مرغ لاین آرین هنوز هیچ گونه اقدام مثبت و اثرگذاری در این خصوص صورت نگرفته است.

در حالی که وزارت جهادکشاورزی می‌توانست با اجرای سیاست یکپارچه سازی تولید مرغ لاین آرین احیای این سویه را به نتیجه برساند اما با اجرای سیاست‌های نامناسب باعث ایجاد اعتراضات شدید مرغداران شد.

لذا در شرایط فعلی که قرار است وزیر پیشنهادی از سوی دولت برای وزارت جهاد کشاورزی به مجلس معرفی شود، ضروری است فرد معرفی شده با توجه به تجارب گذشته برنامه ویژه ای برای احیای این ثروت ملی ارائه کرده و مجلس نیز نظارت ویژه ای بر برنامه های وی داشته باشد.

اولین و مهم‌ترین نهاده برای تولید گوشت مرغ در صنعت مرغداری جوجه یک روزه اصلاح نژاد شده است چرا که این پرنده علاوه بر سرعت رشد بالا باعث کاهش هزینه‌های تولید گوشت مرغ نیز می‌شود.

تولید جوجه یک روزه اصلاح نژاد شده وابسته به گله‌های لاین است. در این میان فناوری ایجاد و مدیریت گله‌های لاین مرغ گوشتی در اختیار معدودی از کشورها از جمله ایران است.

*تولید مرغ اجداد وابسته به گله های لاین

مرغ لاین موجود در ایران با نام آرین شناخته می‌شود.  این لاین تا اوایل دهه 80 بخش قابل توجهی از نیاز صنعت مرغداری به جوجه یک روزه را تامین می‌کرد. اما در پی بی‌توجهی مسئولین در طول سال‌های گذشته سهم این لاین در تامین جوجه یک روزه به شدت کاهش یافت و تا اوایل دهه 90 به صفر رسید. با حذف مرغ لاین آرین از صنعت مرغداری کشور عملا تمام جوجه یک روزه مورد نیاز مرغداران از طریق واردات مرغ اجداد از کشورهای غربی تولید و تامین شد.

مرغ اجداد نیز وابسته به گله‌های لاین است و عملا امکان کپی برداری و تکثیر گله‌های اجداد وجود ندارد زیرا در صورت کپی برداری در نسل‌های بعدی دچار افت شدید در شاخص های عملکردی می‌شوند. عمر اقتصادی گله‌های اجداد حدود 65 هفته است . بعد از پایان عمر اقتصادی باید مجددا گله‌های اجداد وارد کشور شوند در غیر این صورت تولید گوشت مرغ متوقف خواهد شد.

به عبارت دیگر کشورهای دارنده لاین بدون اینکه مرغ لاین را صادر کنند صرفا با صادرات مرغ اجداد سعی در وابسته کردن کشور‌های هدف دارند. 

لزوم احیا مرغ لاین آرین به منظور حنثی سازی تحریم و تامین امنیت غذایی

در همین راستا با توجه به وابستگی ایران به واردات مرغ اجداد، در پی تحریم‌های ایالات متحده امریکا در سال 1398 امکان واردات این پرنده برای مدتی فراهم نشد. این مسئله می‌توانست با توقف تولید گوشت مرغ منجربه ناامنی غذایی در کشور شود. بنابراین وابستگی به واردات مرغ اجداد باعث ایجاد اهرم فشاری بر علیه کشور از سوی دولت‌های غربی شد.

در همین راستا برای حفظ امنیت غذایی در بخش تولید گوشت مرغ و مقابله با فشارهای خارجی و ختثی سازی تحریم‌ها، مسئله احیای مرغ لاین آرین به عنوان یک ظرفیت داخلی در دستور کار قرار گرفت.

در همین جهت مرتضی رضایی معاون امور تولیدات دامی اسبق وزارت جهادکشاورزی در مرداد 1399 گفت: با توجه به وجود مجتمع مرغ لاین آرین در کشور و توانمندی‌های ژنتیکی بالقوه و بالفعل این سویه و نیز حسب دستور ویژه مقام معظم رهبری در خصوص احیای مرغ لاین آرین در کشور و توجه تمام مسئولین عالی رتبه کشور به خصوص وزیر جهاد‌کشاورزی، کمیته ملی احیای مرغ آرین از سال ۱۳۹۸ به صورت مستمر و با جدیت تمام با حضور دستگاه‌های مختلف اجرایی و نظارتی تشکیل شد..[1]

شکست طرح احیای مرغ آرین با اجرای سیاست های اشتباه وزارت جهاد کشاورزی

بررسی‌ها نشان می‌دهد با گذشته بیش از 3 سال از ایجاد کمیته ملی مرغ لاین آرین و همچنین تغییر 2 وزیر جهادکشاورزی طی سال 3 سال گذشته هنوز اقدام مثبت و اثرگذاری در خصوص احیای این سویه داخلی صورت نگرفته است.

در این میان اجرای سیاست‌های ناقص و بعضا اشتباه از سوی وزارت جهادکشاورزی نظیر سیاست جوجه‌ریزی متناظر آرین با سویه‌های وارداتی و همچنین واگذاری گله‌های اجداد مرغ آرین به شرکت‌های واردکننده گله‌های اجداد زمینه شکل گیری رانت و فساد ناشی از حواله فروشی جوجه آرین، حذف گله‌های جوجه آرین به بهانه بیماری، تقلب در پرورش با جوجه‌ریزی سویه‌های خارجی به اسم سویه آرین را فراهم کرد.

تداوم این شرایط در حال حاضر ضمن خدشه دار کردن برند مرغ لاین آرین در صنعت مرغداری، به دلیل تفاوت های اقتصادی آرین با نژادهای خارجی و عدم حمایت موثر از جانب دولت باعث اعتراض مرغداران نسبت به جوجه ریزی اجباری این سویه داخلی شده است.

لزوم مطالبه برنامه احیا مرغ لاین آرین از وزیر پیشنهادی جهاد کشاورزی

در حالی که دولت می‌توانست بجای اجرای سیاست های پراز اشتباه و ناقص صرفا با انتخاب یک متولی تجاری برای این سویه از طریق ایجاد زنجیره یکپارچه مرغ لاین آرین، ضمن استفاده از ظرفیت تولید قراردادی در جهت گسترش بازار این سویه، امکان تحقیق و توسعه و ارتقاء مرغ لاین آرین را نیز از طریق این زنجیره یکپارچه فراهم آورد.

اما در حال حاضر با گذشت بیش از 3 سال از دستور مقام معظم رهبری مبنی بر احیای مرغ لاین آرین هنوز اقدام موثری در این خصوص صورت نگرفته است و اقدامات دولت نیز در این زمینه نتیجه خاصی به دنبال نداشته است.

 لذا با توجه به اهمیت حفظ، ارتقاء و تثبیت مرغ لاین آرین و همچین حسب دستور مقام معظم رهبری مبنی بر احیای این ظرفیت داخلی، باید وزیر پیشنهادی از سوی دولت برنامه و طرحی مشخص و عملیاتی جهت احیای مرغ لاین آرین داشته باشد و از سویی ضروریست نمایندگان مجلس شورای اسلامی نیز حین انتخاب وزیر جهادکشاورزی دقت کافی در ارزیابی برنامه‌های وزیر پیشنهادی درخصوص احیای این نژاد داخلی داشته باشند.

انتهای پیام/