اکونومیک 24
19 آذر 1404 - 11:37

بهینه‌سازی مصارف غیرضرور با اخذ قیمت صادراتی گاز از پرمصرف‌ها

با نظام جدید تعرفه گاز خانگی و اخذ قیمت نزدیک به قیمت صادراتی گاز از پرمصرف‌ها، بدون فشار به مردم عادی، عدالت در یارانه‌های انرژی و تخصیص یارانه انرژی صرفا به مصارف درون الگوی بهینه مصرف محقق خواهد شد.

به گزارش خبرگزاری تسنیم، نوید هدایتی‌فر کارشناس انرژی با اشاره به اهمیت مقابله با مصارف خارج از الگوی بهینه مصرف با سیگنال‌دهی قیمتی گفت: سال‌ها یارانه گسترده انرژی در ایران، اگرچه با هدف حمایت از معیشت مردم طراحی شد، اما در عمل به یکی از عمیق‌ترین کانون‌های بی‌عدالتی اقتصادی تبدیل شده است. ساختاری که در آن همه مشترکان، فارغ از سطح درآمد و میزان مصرف، از یک قیمت یارانه‌ای بهره‌مند بودند، نه‌تنها به اصلاح الگوی مصرف منجر نشد بلکه زمینه‌ساز شکل‌گیری یک رفتار پرهزینه و غیرمنطقی در مصرف گاز شد. در این میان، گروه کوچکی از مشترکان پرمصرف که عمدتاً در دهک‌های بالای درآمدی قرار دارند، بیشترین بهره را از یارانه پنهان انرژی بردند، در حالی که بار مالی آن به دوش کل جامعه و بودجه عمومی کشور تحمیل شد.

وی ادامه داد: از همین رو تصمیم دولت برای محاسبه گاز مصرفی مشترکان پرمصرف با نرخ صادراتی، تلاشی برای اصلاح همین بی‌عدالتی است؛ اقدامی که می‌تواند نقطه عطفی در بازطراحی مفهوم عدالت اجتماعی در حوزه یارانه‌های انرژی است.

این کارشناس انرژی در رابطه با تحقق عدالت در یارانه‌های انرژی و تخصیص یارانه انرژی صرفا به مصارف درون الگوی بهینه مصرف با تکیه بر اخذ قیمت نزدیک به قیمت صادراتی گاز از پرمصرف‌ها خاطرنشان کرد: واقعیت آن است که یارانه انرژی در ایران نه‌تنها هدفمند نیست، بلکه به‌صورت معکوس به نفع پرمصرف‌ترین و مرفه‌ترین اقشار جامعه توزیع شده است. خانواده‌ای که آپارتمانی کوچک با حداقل مصرف دارد، تقریبا همان قیمتی را برای هر مترمکعب گاز پرداخت می‌کرد که مالک یک ویلای چندصد متری با استخر، سونا و سیستم گرمایشی پرمصرف پرداخت می‌نمود. این وضعیت، در تضاد کامل با اصول عدالت اجتماعی و اقتصاد رفاه قرار داشت. محاسبه گاز پرمصرف‌ها با قیمت واقعی و نزدیک به نرخ صادراتی، به‌معنای پایان بخشیدن به تبعیض پنهان مصرف بیشتر مساوی است با یارانه بیشتر؛ خواهد شد و از این پس با نظام جدید تعرفه گاز خانگی و اخذ قیمت نزدیک به قیمت صادراتی گاز از پرمصرف‌ها، بدون فشار به مردم عادی، عدالت در یارانه‌های انرژی و تخصیص یارانه انرژی صرفا به مصارف درون الگوی بهینه مصرف محقق خواهد شد و از این پس هرکس به اندازه فشار واردشده به شبکه انرژی کشور، هزینه واقعی آن را نیز پرداخت می‌کند.

وی در پایان گفت: یکی از مهم‌ترین آثار اجتماعی این سیاست، بازگرداندن مفهوم عدالت در توزیع یارانه به جایگاه واقعی خود است. منابع یارانه‌ای دولت محدود است و هر ریالی که به‌صورت ناعادلانه به مصرف غیرضروری اختصاص یابد، در حقیقت از سهم اقشار ضعیف و نیازمند کاسته می‌شود. تا پیش از این، بخش بزرگی از یارانه گاز صرف گرم نگه داشتن خانه‌های بزرگ، فضاهای غیرضروری و حتی مصارف لاکچری می‌شد؛ در حالی که بسیاری از خانواده‌های کم‌درآمد برای تأمین حداقل‌های معیشتی با دشواری مواجه بودند. اکنون با اتصال قیمت گاز پرمصرف‌ها به نرخ صادراتی، یارانه پنهان انرژی از مصارف تجملاتی جدا و به سمت مصارف ضروری هدایت می‌شود؛ اقدامی که از منظر عدالت اجتماعی، یکی از ضروری‌ترین اصلاحات اقتصادی کشور به شمار می‌رود.

انتهای پیام/

 
منبع: تسنیم
شناسه خبر: 1971485