ضرورت تسری توافق‌های ایران و عربستان به حوزه‌های اقتصادی و انرژی
محمدصادق جوکار گفت: متأسفانه این توافق‌ها به حوزه اقتصادی و انرژی کمتر تسری یافته است به نظر می‌رسد گام دوم این توافق را باید نهادهای اقتصادی برای افزایش همکاری مؤثر بردارند.
به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از وزارت نفت، محمدصادق جوکار با تأکید بر لزوم تسری توافق امنیتی و سیاسی ایران و عربستان به حوزه‌های اقتصاد و انرژی اظهار کرد: از گذشته تاکنون هر زمانی که صحبت از همکاری‌های اقتصادی دو کشور به میان آمده، سرانجام همکاری‌های دو کشور به سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) ختم می‌شود، هم‌اکنون برخی تحلیلگران در رسانه‌ها تنها افق همکاری‌های دو کشور را در اوپک می‌بینند، همکاری در این سازمان بیشتر از اینکه طبیعی باشد بدیهی است.
وی ادامه داد: نزدیک شدن به عربستان به‌عنوان رهبر جهان عرب می‌تواند این تصور را در ذهن ایجاد کند که ما می‌توانیم چنین توافقی را با دیگر کشورهای همسو با این کشور همچون کویت و امارات نیز داشته باشیم. کشورهای عربی به‌ویژه عربستان و امارات در فصل تابستان به‌شدت به گاز نیاز دارند که این موضوع می‌تواند در زمینه صادرات گاز البته اگر مصرف داخلی اجازه دهد، نخستین گام همکاری با کشورهای منطقه خاورمیانه باشد.
رئیس مؤسسه مطالعات بین‌المللی انرژی با اشاره به میدان مشترک آرش میان ایران، عربستان و کویت، اظهار کرد: با توجه به اینکه تاکنون برای توسعه یکپارچه این میدان هیچ‌گونه عملیاتی انجام نشده است، می‌تواند گام دوم همکاری ما با عربستان و دیگر کشورهای منطقه خلیج فارس باشد، ضمن آنکه می‌توانیم هم‌زمان با توسعه مشترک این میدان سهم گاز خود از میدان آرش را نیز به این دو کشور صادر کنیم.
جوکار افزود: سومین مزیت همکاری دو کشور ایران و عربستان می‌تواند بحث تسریع در همکاری تهران با دیگر کشورها باشد. برای نمونه در بحث صادرات گاز به پاکستان یکی از موانع اصلی در این پروژه دخالت‌های عربستان بود که با توافق بین دو کشور این همکاری‌ها تداوم بخشیده می‌شود. در بسیاری از موارد عربستان تنها برای اینکه جلو نفوذ ایران در کشورهای منطقه را بگیرد برخی اختلال‌زایی‌ها را انجام و رفتارها و پیشنهادهای مالی و سرمایه‌گذاری را به دیگر کشورهای منطقه می‌داد، برای نمونه پیشنهاد صادرات برق به عراق و تأمین مالی احداث ۷۰۰ کیلومتر از خط لوله تاپی از این پیشنهادها بود.
وی گفت: مزیت بعدی توافق دو کشور ایجاد چشم‌انداز مطلوب برای حل مسالمت‌آمیز و همکاری‌گرایانه چالش‌های انرژی در منطقه خاورمیانه از جمله قرارداد کرسنت با کشور امارات متحده عربی است.
رئیس مؤسسه مطالعات بین‌المللی انرژی با بیان اینکه در صورت کاهش تنش سیاسی بین ایران و عربستان می‌تواند به‌دنبال ایجاد شبکه‌های منطقه‌ای همگرا در خاورمیانه باشیم، افزود: از سوی دیگر با ادامه همکاری دو کشور می‌توانیم شاهد دسترسی به بازارهای شورای همکاری خلیج فارس نیز باشیم.
جوکار مزیت بعدی همکاری و توافق تهران و ریاض را سرمایه‌گذاری عربستان و دیگر کشورهای عربی در حوزه بالادست و پایین‌دست صنعت نفت و دیگر حوزه‌ها دانست و اظهار کرد: هرچه تنش سیاسی در منطقه کمتر شود نیز ایران می‌تواند حتی در زمینه توانمندی‌های هسته‌ای خود نیز در همه بخش‌ها به این کشورها صادرات داشته باشد.
وی با اشاره به نقش چین در توافق سیاسی ایران و عربستان تصریح کرد: این کشور هم‌اکنون هم‌زمان با تقویت اقتصاد خود به‌دنبال تقویت بحث نهادسازی، ایجاد مطلوبیت هنجارهای بین‌المللی و ایدئولوژی عامه‌پسند و توان میانجی‌گری است، البته این کشور چالش‌هایی همچون منطقه تبت با کشور هند و منطقه تایوان را دپیرامون خود دارد که باید آنها را نیز حل کند.