ریل، سوخت و مقابله با قاچاق؛ مثلثی که معطل تامین مالی است

حمل و نقل سوخت از طریق ریل یکی از راهکارهایی است که منجر به کاهش هزینه‌های حمل و نقل و به طور ویژه کاهش قاچاق سوخت خواهد شد با این حال رسیدن به این هدف نیازمند سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های حمل و نقل ریلی است.

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، چند ماهی از اظهارات رئیس جمهور و رئیس مجلس درباره قاچاق سوخت می‌گذرد. در همین ارتباط ارقامی از قاچاق 25 میلیون تا 30 میلیون لیتر سوخت مطرح شد. این برآورد از قاچاق سوخت روزانه بسیار بزرگ است.

این رقم در سال به چیزی در حدود 9 میلیارد و 125 میلیون لیتر تا 11 میلیارد لیتر قاچاق سوخت می‌رسد. اگر به برخی داده‌ها از نرخ فروش بنزین آزاد در استان‌های جنوبی و نزدیک مرز نگاهی بیاندازیم شاهد فروش بنزین با نرخی در حدود 30 هزار تومان هستیم.

البته باید توجه داشت که 90 درصد قاچاق سوخت کشور مربوط به گازوئیل است. در نتیجه بخش محدودی از آن یعنی کمتر از 10درصد به بنزین مربوط می‌شود. اما اگر همین 10 درصد را در نظر بگیریم، ارزش بنزین قاچاق شده (تنها حوزه بنزین) به رقمی در حدود 27 تا 32 هزار میلیارد تومان خواهد رسید.

سوال اینجا است که آیا این میزان از قاچاق انگیزه‌ای برای سرمایه‌گذاری در مسیرهای موازی یا تجهیزاتی که می‌تواند قاچاق را کاهش دهد ایجاد نمی‌کند؟

ریل؛ مسیر ایمن و کم‌هزینه انتقال سوخت، اما با ظرفیت‌های محدود

یکی از مسیرهایی که نه تنها برای مقابله با قاچاق بلکه برای کاهش هزینه‌های حمل و نقل و خطرات جاده‌ای مطرح می‌شود، جابه‌جایی سوخت از طریق ریل است.

با وجود اینکه استفاده از ریل برای انتقال سوخت به ویژه در جغرافیای گسترده ایران، مزایای زیادی دارد، اما به گفته برخی کارشناسان در حال حاضر حداکثر استفاده از این ظرفیت در حال انجام است.

به عبارت دیگر اگر قرار است از ریل به عنوان ابزاری برای کاهش هزینه‌ها و ریسک‌های انتقال سوخت به ویژه در حوزه قاچاق استفاده شود، باید ظرفیت انتقال سوخت به طور چشمگیری افزایش پیدا کند.

قاچاق میلیاردی سوخت؛ آیا سرمایه‌گذاری گسترده دولت در ریل توجیه پذیر نیست؟

حال سوال این است که آیا با وجود ارقام عظیمی که از قاچاق سوخت شاهد هستیم، آیا سرمایه‌گذاری در اصلاح الگوی انتقال سوخت در کشور توجیه اقتصادی ندارد؟ چنین سرمایه‌گذاری نیاز به رویکرد کوتاه مدت و فوری دارد.

در چنین شرایطی دولت و سازمان برنامه و بودجه باید منابع لازم برای توسعه امکانات ریلی برای انتقال سوخت را مورد توجه قرار دهند. در خصوص نقش دستگاه‌های اجرایی این حوزه مانند وزارت راه (راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران) نیز باید طرحی فوری برای اعلام زیرساخت‌های مورد نیاز و رقم سرمایه‌گذاری ایجاد این زیرساخت‌ها ارائه شود.

انتهای پیام/