دندان مصنوعی متحرک بهتر است یا ایمپلنت؟

امروزه پیشرفت‌های چشمگیر در زمینه‌ی پزشکی و دندان‌پزشکی صورت گرفته است. یکی از دستاوردهای علم پزشکی ارائه جایگزین‌هایی برای دندان‌های از دست رفته است.

دندان‌های مصنوعی متحرک و ایمپلنت دندانی دو گزینه‌ی رایج برای جایگزینی دندان‌های طبیعی هستند که هر کدام مزایا و معایب خود را دارند. حال این پرسش مطرح می‌شود که دندان مصنوعی متحرک بهتر است یا ایمپلنت؟ در این راستا قصد داریم برخی از فاکتورهای مهم مانند کارایی، ثبات، راحتی، هزینه و مراقبت‌های پس از جراحی هر یک از این دو روش را بررسی کرده تا به نتیجه کامل‌تری درباره اینکه کدام گزینه بهتر است، برسیم.

هر دو روش از راهکار‌های رایج برای جایگزینی دندان طبیعی هستند. این که کدام یک مناسب‌تر است به عوامل مختلفی چون هزینه، ترجیحات شخصی، سلامت استخوان فک و تعداد دندان‌های باقی‌مانده بستگی دارد. دندان‌های مصنوعی و ایمپلنت‌ها هر کدام مزایا و معایب خود را دارند، بنابراین بهتر است که با دندان‌پزشک شرایط خود را به‌طور دقیق مورد بحث قرار دهید. هر کدام از این روش‌های اهداف مشابهی را دنبال می‌کنند.

جویدن غذا را سهولت می‌بخشند.
فرم صورت را به حالت طبیعی باز می‌گردانند.
گفتار و صحبت کردن را بهبود می‌بخشند.
لبخند را زیباتر می‌کنند و اعتماد به نفس را افزایش می‌دهند.

با این که هر دو روش دندان مصنوعی متحرک و ایمپلنت اهداف مشترکی را دنبال می‌کنند، اما تفاوت‌های فاحشی نیز با یکدیگر دارند. در ادامه با بررسی مزایا و معایب هر کدام خواهیم فهمید که دندان مصنوعی متحرک بهتر است یا ایمپلنت.

ایمپلنت‌ دندان چیست؟

برای درک بهتر این که دندان مصنوعی متحرک بهتر است یا ایمپلنت ابتدا باید با مفهوم هر یک از آنها آشنا شویم. ایمپلنت دندان یک راهکار پیشرفته برای جایگزینی دندان‌های از دست رفته است. برای نصب ایمپلنت دندان، دندانپزشک با استفاده از جراحی، ایمپلنت را در محل خالی ریشه دندان قرار داده و به استخوان فک متصل می‌کند. بعد از جراحی باید کمی زمان بگذرد تا پایه ایمپلنت به خوبی در استخوان جای گیرد و محکم شود. این فرایند ممکن است ماه‌ها طول بکشد. پس از بهبودی استخوان، پروتز دندان ساخته و به ایمپلنت متصل می‌گردد. ایمپلنت‌ها به دلیل استفاده از مواد مناسبی چون تیتانیوم و فناوری پیشرفته در ساخت، دارای ثبات بسیار بالایی در دهان هستند. در مقایسه با دندان مصنوعی متحرک عمر مفید بیشتری دارد و کمتر به تعویض نیاز پیدا می‌کند.

دندان مصنوعی متحرک چیست؟

دندان مصنوعی متحرک نوعی پروتز دندانی برای جایگزینی دندان‌های از دست رفته است. این نوع پروتزها از مواد مختلفی مانند پلاستیک، فلز و سرامیک ساخته می‌شوند و به راحتی قابل جایگذاری هستند. یکی از مزیت‌های اصلی دندان مصنوعی متحرک، هزینه‌ی کمتر آن نسبت به ایمپلنت‌ها است. نصب دندان‌های مصنوعی اغلب ارزان‌تر و سریع‌تر از ایمپلنت انجام می‌گیرد و نیازی به جراحی ندارد و مدت زمان بهبودی آن کوتاه‌تر است. همچنین، در صورت نیاز به تعویض دندان‌ها یا تعمیرات، فرآیند آسان‌تر و ارزان‌تری نسبت به ایمپلنت‌ها دارند.از سوی دیگر دندان مصنوعی متحرک در حین خوردن غذا یا صحبت کردن، ممکن است اندکی حرکت کنند و موجب عدم راحتی فرد شوند.

بنابراین اینکه دندان مصنوعی متحرک بهتر است یا ایمپلنت، بستگی به نیازها و شرایط خاص هر فرد دارد. اگر بودجه‌ی محدودی در اختیار دارید و به جایگزینی بیش از یک دندان نیاز دارید، دندان‌های مصنوعی متحرک می‌توانند گزینه‌ی مناسبی باشند، اما اگر به دنبال یک جایگزین ثابت و بلند مدت هستید، ایمپلنت‌ها گزینه‌ی مناسب‌تری هستند.

از لحاظ هزینه دندان مصنوعی متحرک بهتر است یا ایمپلنت؟

یکی از مهم‌ترین فاکتورها در هنگام انتخاب، قیمت و میزان هزینه است. بنابراین باید بررسی کنیم که از نظر قیمت دندان مصنوعی متحرک بهتر است یا ایمپلنت. همانطور که پیشتر هم اشاره شد ایمپلنت‌های دندانی گران‌تر از دندان مصنوعی متحرک هستند.

تعداد دندان‌های ازدست رفته: اگر تعداد دندان‌هایی که نیاز به جایگزینی دارند زیاد باشد به طبع میزان هزینه  نصب ایمپلنت‌ها نسبت به دندان مصنوعی متحرک بیشتر خواهد شد. ایمپلنت برای هر دندان جداگانه نصب می‌شود، در حالی که دندان‌های مصنوعی متحرک می‌توانند برای چند دندان همزمان به‌کار بروند.
مکان دندان: در صورتی که دندان‌هایی که باید جایگزین شوند در موقعیت دشوار‌تر یا با استحکام کمتری قرار داشته باشند، هزینه‌ی نصب ایمپلنت‌ها افزایش می‌یابد. نصب ایمپلنت‌ها در موقعیت‌هایی که نیاز به کارهای جراحی بیشتری دارد، معمولا گران‌تر است.
مشکلات بیمار: اگر مراجعه کننده دچار برخی از مشکلات پزشکی مانند فشار خون بالا، دیابت و... باشد هزینه‌ی نصب ایمپلنت افزایش می‌یابد. این مشکلات نیازمند انجام یک‌سری تست و در نظر گرفتن تدابیر بیشتر است.
جنس ایمپلنت: نوع و کیفیت مواد اولیه مورد استفاده در ساخت ایمپلنت بر میزان هزینه‌ تاثیر می‌گذارد. ایمپلنت‌های با کیفیت به طبع گران‌تر هستند.
هزینه تعمیرات: تعمیرات یا ایجاد تغییر در دندان مصنوعی متحرک همراه با صرف هزینه است.

مراقبت و نگهداری ایمپلنت

مراقبت از ایمپلنت‌های دندانی کاملا مشابه با دندان‌های طبیعی است. بنابراین باید 2 مرتبه در روز مسواک بزنید، نخ دندان بکشید و به صورت منظم به دندانپزشک مراجعه کنید. با این کار دوام و عملکرد ایمپلنت دندانی حفظ می‌شود.

بهداشت دهان و دندان‌ها: برای شستشوی دندان‌های ایمپلنتی از مسواک نرم و خمیردندان‌های مخصوص استفاده کنید. شستشوی دندان‌ها را دقیق و کامل انجام دهید.
نخ دندان کشیدن: دندان ایمپلنت را با استفاده از نخ دندان و محلول‌های دهان شویه پاک کنید. این کار باعث حذف باکتری‌ها و مواد غذایی مانده بین دندان‌ها می‌شود.
آب‌کشی دهان: آب‌کشی مداوم دهان می‌تواند به تمیزی بهتر دندان‌ها و ایمپلنت‌ها کمک کند و باکتری‌ها را از سطح دندان‌ها و لثه‌ها دور نماید.
پرهیز غذایی: از خوردن غذاهای سخت خودداری کنید. این کار ممکن است باعث شکستن یا آسیب دیدن ایمپلنت‌ها گردد.
مراجعه به دندانپزشک: بهتر است به صورت دوره‌ای به دندانپزشک مراجعه کنید.

مطالعه بیشتر : راهنمای جامع ایمپلنت دندان ( انواع، مزایا، هزینه، عکس، فیلم و عوارض کاشت)

مراقبت و نگهداری از دندان مصنوعی

از سوی دیگر برای حفظ کارایی دندان مصنوعی و افزایش عمر مفید آن، باید به صورت روزانه از آن مراقبت نمایید. به عنوان مثال، نباید از آنها در طول شب استفاده کنید. دندان مصنوعی باید در طول شب و زمان خواب در آب یا محلول تمیز کننده قرار گیرد. همچنین پس از هر بار صرف غذا می‌بایست دندان مصنوعی متحرک را خارج کرده و آن را به خوبی مسواک بزنید.

رعایت بهداشت دهان و دندان: دندان مصنوعی متحرک باید تمیز و بهداشتی نگه داشته شود. بعد از هر وعده غذایی، دندان‌های مصنوعی را با آب گرم، مسواک و خمیردندان شستشو دهید. همچنین پیشنهاد می‌شود دندان‌های مصنوعی را حداقل دو بار در روز با محلول ضدعفونی کننده مخصوص تمیز کنید.
اجتناب از مواد آسیب‌رسان: دندان مصنوعی متحرک ممکن است به برخی مواد مانند کلر یا محلول‌های ضدعفونی کننده حساسیت نشان دهد. استفاده از این نوع مواد برای تمیز کردن دندان مصنوعی مجاز نمی‌باشد.
استفاده از خمیردندان مناسب: برای تمیز کردن دندان‌های مصنوعی، از خمیردندان‌های مخصوص پروتزهای دندانی استفاده کنید. این خمیردندان‌ها حاوی مواد نرم‌کننده هستند که به پروتزهای دندانی آسیب نمی‌رسانند.
نگهداری در آب: وقتی از دندان مصنوعی متحرک استفاده نمی‌کنید، آنها را در یک ظرف شستشوی پروتز یا آب قرار دهید تا از خشک شدن و تغییر شکل آنها جلوگیری گردد.

مشکلات ایمپلنت دندانی

ایمپلنت دندان یک راه‌حل ایمن و موثر برای جایگزینی دندان‌های از دست رفته است، اما ممکن است با مشکلاتی چون عفونت، ترک و شکستگی تاج همراه باشد. به طور تقریبی احتمال شکستن تاج ایمپلنت در حدود 5 تا 10 درصد است. از دیگر مشکلات ایمپلنت دندان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.

اتصال ناموفق: در برخی موارد استخوان فک، ایمپلنت را نمی‌پذیرد و فرایند پیوند اتفاق نمی‌افتد.
عفونت: همانند هر جراحی دیگری، نصب ایمپلنت دندان با خطر عفونت همراه است. این مشکل با مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها قابل کنترل است، اما در برخی موارد ممکن است نیاز به جراحی مجدد داشته باشد.
خونریزی و ورم: خونریزی و ورم در منطقه جراحی از عوارض کاشت ایمپلنت دندان هستند.
درد: بعد از جراحی ممکن است تا مدت کوتاهی در محل ایمپلنت احساس درد و ناراحتی کنید.
تنش‌های مفصلی: استفاده از ایمپلنت در بلند مدت باعث تنش و فشار بیشتر بر روی مفاصل دهان شده و در برخی از افراد مشکلاتی را ایجاد می‌کند.

مشکلات رایج دندان مصنوعی متحرک

تجربه متفاوت به هنگام جویدن: از آنجا که دندان مصنوعی، حساسیت دندان‌های طبیعی را ندارد، تجربه‌ی غذا خوردن ممکن است کاملا متفاوت باشد.
احساس ناراحتی در دهان: این نوع پروتزها ممکن است در دهان به خوبی جای نگیرند و باعث ایجاد ناراحتی و احساس بیگانگی برای فرد شوند. همچنین در طول زمان دندان مصنوعی ثبات خود را از دست می‌دهد و در دهان حرکت می‌کند.
مشکلات در تلفظ: استفاده از دندان مصنوعی متحرک باعث بروز مشکلاتی در تلفظ کلمات و صحبت کردن می‌شود.
تعمیرات: دندان مصنوعی متحرک نیاز به تعمیرات و تنظیمات دوره‌ای دارد. با گذشت زمان و به دلیل استفاده‌ی مکرر، ممکن است این پروتزها نیاز به تعویض یا تغییرات داشته باشند.
عدم استحکام کامل: دندان مصنوعی متحرک در زمان خوردن غذا و صحبت کردن در دهان حرکت می‌کند. این عدم استحکام می‌تواند باعث نگرانی و ناراحتی فرد شود.
آسیب به بافت‌های دهان: استفاده طولانی مدت از دندان مصنوعی متحرک باعث آسیب دیدن بافت‌های دهان و لثه می‌شود.

مقایسه دندان مصنوعی متحرک و  ایمپلنت

برای این که تصمیم بگیرید دندان مصنوعی متحرک بهتر است یا ایمپلنت، به نکات زیر توجه کنید.

سن: از آنجا که ایمپلنت دندانی راه‌حل دائمی‌تری است، برای افرادی که کمتر از 60 سال سن دارند مناسب‌تر به نظر می‌رسد. دندان مصنوعی متحرک برای افراد مسن که از مشکلات ایمپلنت اجتناب می‌کنند، مناسب‌تر است.
نوع استخوان فک: ایمپلنت به حجم خاصی از استخوان فک برای حمایت از پست نیاز دارد. اگر از استخوان فک ضعیفی به دلیل کهولت سن، بیماری لثه و... برخوردارید ممکن است برای ایمپلنت مناسب نباشید. اگرچه می‌توان با انجام تزریق استخوان دندانی به افزایش دانسیته استخوان فک کمک کرد، اما این فرآیند هزینه بیشتری دارد.
کارایی: ایمپلنت‌های دندانی سطح مناسب، قابل قبول و راحت‌تری برای جویدن نسبت به دندان مصنوعی متحرک ارائه می‌دهند. با این حال یک مطالعه در سال 2019 نشان داد، افرادی که از دندان‌های مصنوعی با پشتیبانی از ایمپلنت که یک نوع ترکیبی از دندان‌های مصنوعی و ایمپلنت است، استفاده می‌کنند، رضایت بیشتری نسبت به دندان‌های مصنوعی معمولی داشته‌اند.
بهداشت: اگر توانایی و امکان مراقبت موثر از دندان‌های مصنوعی متحرک را ندارید، باید ایمپلنت را مد نظر قرار دهید، زیرا این روش نیاز به مراقبت کمتری دارد.

جمع بندی

برای دانستن این که دندان مصنوعی متحرک بهتر است یا ایمپلنت باید با دقت شرایط خود را با مزایا و معایب هر یک از آنها بسنجید. درست است که هزینه بیشتری صرف ایمپلنت می‌شود، اما در صورتی که مشکلی پیش نیاید بیش از 20 سال به شما خدمت می‌کند. این در حالی است که دندان مصنوعی متحرک گهگاهی نیاز به تعمیر و تنظیم دارد. انتخاب بین دندان مصنوعی متحرک و ایمپلنت به وضعیت و نیازهای هر فرد بستگی دارد. دندان مصنوعی متحرک برای افرادی که از نظر مالی دارای محدودیت هستند و یا نیاز به جایگزینی موقت دارند، گزینه‌ی مناسبی است. اما اگر به دنبال جایگزینی دائمی‌تر و ثابت‌تر هستید و آمادگی برای هزینه‌ی بیشتر و جراحی دارید، ایمپلنت‌ها گزینه‌ی بهتری می‌باشند. در صورت نیاز به مشاوره برای کاشت ایمپلنت و یا دندان مصنوعی ، می توانید با شماره تلفن 02191008333 در تماس باشید یا به آدرس کرج، مارلیک، میدان گلها، ساختمان رضا در طبقه سوم مراجعه نمایید. تیم متخصص و باتجربه عارف کلینیک با مدیریت دکتر مصطفی عارف، آماده پاسخگویی به شما و ارائه خدمات ایمپلنت دندان و دندان مصنوعی هستند.

منابع :

 https://www.healthline.com/health/dentures-vs-implants
Elani H, et al. (2018). Trends in dental implant use in the U.S., 1999-2016, and projections to 2026.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6854267/
Geiballa G, et al. (2016). Patients’ satisfaction and maintenance of fixed partial denture.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4813445/
Liaw K, et al. (2015). Dental implant complications.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26589696/
Mishra S, et al. (2019). Patient’s oral health-related quality of life and satisfaction with implant supported overdentures — A systematic review.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6723409/