شقاقی گفت: با این شرایط نمیتوان انتظار مهار تورم و رشد تولید را داشت؛زیرا منابع ارزی قاچاق از بازار غیررسمی تأمین میشود که باعث افزایش تقاضای ارز در بازار آزاد و بالارفتن قیمت دلار می شود.
به گزارش خبرگزاری مهر باوجوداینکه در طول سالهای اخیر مقام معظم رهبری باتوجه به مسائل عمده کشور نسبت به انتخاب شعار سال اقدام کردهاند؛ اما اقدامات برخی از دستگاهها در راستای تحقق شعار سال تنها به تغییر سربرگ ادارات ختم شده است.
متأسفانه، بسیاری از دستگاههای اجرایی، نامسئولانه با موضوع شعارهای سال برخورد میکنند و نحوه برخورد آنها با این مسئله و اتخاذ تصمیمات لازم جهت تحقق اهداف تعیین شده با سستی مواجه شده است.
با وجود اینکه مسئله مبارزه با قاچاق کالا و ارز در طول دهه گذشته مورد تأکید کارشناسان اقتصادی و حتی اسناد بالادستی بوده است؛ اما بررسی آمار رسمی و غیررسمی قاچاق (سالانه ۱۲ تا ۲۵ میلیارد دلار) نشان میدهد که نهادهای متولی برخورد با این پدیده شوم نتوانستهاند بهصورت کامل زنجیره تأمین و عرضه کالاهای قاچاق را محدود کنند.
از طرفی بنا بر نظر رئیسجمهور قاچاق خنجری به قلب تولید و اشتغال کشور است؛ سید ابراهیم رئیسی در سال گذشته گفته بود: «اگر ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز بتواند نقش خود را به طور کامل و بهدرستی ایفا کند، بدون تردید شاهد رونق تولید، ایجاد اشتغال و شکوفایی اقتصادی در کشور خواهیم بود.»
با این وجود برخی از کارشناسان هشدار میدهند که اگر مسیر مبارزه با قاچاق کالا و ارز هموار نشود؛ موانع جدی در مقابل تحقق شعار سال ایجاد خواهد شد و بنگاههای تولیدی در کشور نهتنها رشد نخواهند کرد؛ بلکه به مرور زمان به ورطه تعطیلی کشیده خواهند شد.
نقش قاچاق در افزایش تورم و کاهش تولید چیست؟
از همین رو، وحید شقاقی شهری کارشناس اقتصادی در گفتوگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری مهر پیرامون موضوع مبارزه قاچاق کالا در راستای تحقق شعار سال گفت: قاچاق کالا به هر دو موضوع مطرح شده در شعار سال یعنی مهار تورم و رشد تولید ضربه وارد کرده و مانع تحقق آنها میشود.
وی افزود: بهطورکلی قاچاق کالا منجر به رشد اقتصاد غیررسمی میشود؛ در این شرایط منابع ارزی به جهت واردات کالاهایی از کشور خارج میشود که مبتنی بر نیازهای اساسی نیست. همچنین عدم مدیریت بانک مرکزی بر این فرایند موجب نابسامانی بیشتر بازار ارز خواهد شد.
شقاقی با بیان اینکه قاچاق عامل مهمی در افزایش نرخ ارز است، اظهار داشت: بخشی از منابع ارزی کشور بابت واردات غیررسمی و قاچاق از کشور خارج میشود. در نتیجه این مسئله باعث تشدید ناترازی ارزی شده و نرخ ارز در بازار آزاد افزایش مییابد.
قاچاق بهصورت غیرمستقیم موجب افزایش تورم میشود
این کارشناس اقتصادی ادامه داد: افزایش تقاضا در بازار آزاد ارز، موجب افزایش قیمت دلار و به دنبال آن افزایش قیمت داراییها میشود؛ از طرفی شاهد افزایش نرخ کالا و خدمات در کشور خواهیم بود. در نتیجه تمامی این افزایش قیمتها سبب تشدید تورم خواهد شد.
وی تصریح کرد: یکی از ریشههای تورم در اقتصاد ایران بحث ناترازی ارزی و یکی از رویههایی که این ناترازی را تشدید میکند، همان مسئله قاچاق کالا است. در واقع قاچاق کالا از طریق ایجاد ناترازی ارزی در کشور به افزایش تورم دامن میزند.
ضربه قاچاق کالا به رشد تولید
شقاقی شهری اظهار داشت: قاچاق کالا علاوه بر ایجاد تورم باعث آسیب به تولید نیز خواهد شد؛ در واقع قاچاق کالا میتواند بخشی از تولید برنامهریزی شده را از گردانه خارج کرده و انگیزه تولیدکنندگان برای فعالیت در یک فضای رقابتی سالم را از بین ببرد؛ بنابراین قاچاق مانع رشد تولید در کشور است.
وی با اشاره بهضرورت سیاستگذاری درست در تجارت خارجی، گفت: ما مخالف واردات نیستیم و معتقدیم با تنظیم تعرفههای وارداتی میتوان بهصورت تدریجی شرایط بازارها را مدیریت کرد بهنحویکه بنگاههای تولیدی در یک فضای رقابتی به بهبود کیفیت کالاهای خود بپردازند.
این کارشناس اقتصادی در پایان با بیان اینکه مبارزه با قاچاق نیازمند اصلاح سیاستهای تجاری است، گفت: اگر ما به دنبال تحقق شعار سال هستیم باید تدابیر محکمی برای مبارزه با قاچاق کالا به کشور اندیشیده شود. از طرفی مبارزه مستقیم با قاچاق کالا بهتنهایی چارهساز نیست و در کنار آن باید اصلاح سیاستهای تجاری، نظام تعرفهای و غیر تعرفهای نیز صورت پذیرد.