تأکید مدیرعامل بیمه تعاون بر توجه نهادهای دولتی به بیمه های درمان

مدیرعامل بیمه تعاون در ارائه خود در همایش سالانه سلامت روان و رسانه بر ضرورت توجه نهادهای دولتی به بیمه های درمان تأکید کرد.

یونس مظلومی مدیرعامل شرکت در ارائه خود در دوازدهمین همایش سالانه سلامت روان و رسانه اظهار کرد: اساساً فعالیت‌های بیمه‌ای به خدمات اجتماعی و بازرگانی تقسیم می‌شوند که در بخش اول، دولت‌ها متولی هستند و در بخش دوم نیز نهادهای خصوصی هدایت کار را برعهده دارند که با عنایت به بحث کسب و کاری بودنشان، نیاز است تا بتوانند سود تقسیم کنند.

وی افزود: بیمه‌های تکمیلی نیز چند دسته هستند که در برخی ممکن است پوشش‌های بیمه‌ای که بیمه‌های پایه را ارائه می‌دهند را تکمیل کنند و یا در حالتی دیگر ممکن است پوشش‌هایی را ارائه دهند که بیمه‌های پایه پوشش نمی‌دهند که این پوشش‌ها ممکن است مبتنی بر فرد یا خانواده باشد یا آنکه به صورت کارفرمایی ارائه شود.

مدیرعامل بیمه تعاون همچین مطرح کرد: کشور ایران در اختلالات سلامت روان بر اساس شاخص‌های استخراج شده دارای 17.5 تا 20 درصد بیمار است؛ همچنین اختلال سلامت روان به صورت کلی 12.5 تا 15 درصد بیماری‌های کشور را شامل می‌شود که با توجه به اینکه تنها 0.2 درصد از بودجه درمان برای درمان این اختلالات در نظر گرفته شده است، متوجه چالش‌های عدیده‌ای در این حوزه خواهیم بود.

مظلومی در ادامه تشریح کرد: در ایران از 85 میلیون نفر جمعیت، حدود 17.5 میلیون نفر، بیمه درمان تکمیلی دارند که در سال 1400 مجموع مبلغی که برای بیمه‌های درمان تکمیلی به کل شرکت‌های بیمه پرداخت شده 22 هزار میلیارد بوده و این درحالی است که همین شرکت‌ها بالغ بر 28 هزار میلیارد تومان خسارت پرداخت کرده‌اند که این زیان 6 هزار میلیارد تومانی، خود گواهی است برای آنکه به بخش‌های دولتی تأکید شود تا در زمینه درمان باید اقدامات بیشتری داشته باشند.

وی اضافه کرد: پیش بینی من آن است که در پایان سال 1401 نیز، شرکت‌های بیمه در حدود 30 هزار میلیارد تومان حق بیمه تولید خواهند کرد که از این میان 38 هزار میلیارد حدوداً برای پرداخت خسارت صرف خواهد شد و تأکید می‌شود که بازنگری و توجه بیشتر دولت به این بحث ضروری است.

مدیرعامل بیمه تعاون در ادامه به سیستم سلامت کشورهای دیگر اشاره کرد و گفت: در سیستم سلامت امارات متحده عربی، مراقبت‌های بهداشتی برای تمام اتباع وجود دارد و بیمه درمانی اجباری برای شهروندان سایر کشورها نیز در نظر گرفته می‌شود؛ همچنین کارفرمایان ملزم به ارائه بیمه درمانی برای کارکنان خود هستند.

مظلومی ادامه داد: در سیستم سلامت بریتانیا نیز خدمات بهداشت ملی از سال 1948 راه اندازی شده که به نام NHS شناخته می‌شود و کسانی که این بمیه نامه‌ها را تهیه می کنند، یا کارفرمایانی هستند که می‌خواهند به کارکنان خود آفرهای ویژه دهند و یا در آنجا با توجه به زمان انتظار برای جراحی‌های غیراورژانسی، مردم به سمت خرید این بیمه نامه می‌روند.

ایران؛ آگاهی بخش منطقه برای توجه به نظام سلامت روان

احمد محیط روان‌پزشک، استاد بازنشسته دانشگاه علوم پزشکی ایران و رئیس سابق شاخه حفظ و ارتقای بهداشت در مدیترانه شرقی سازمان بهداشت جهانی نیز دیگر سخنرانی بود که به بحث نظام بیمه در سایر کشورها اشاره کرد و گفت: ایران از نقطه نظر شروع سیستم خدمات بهداشتی اولیه و ارائه خدمات بهداشت روان از اولین‌ها بوده که در دهه 60 فعالیت خود را آغاز کرده و از نقطه نظر آگاهی بخشی نیز به یک مدل تبدیل شده که بقیه کشورهای منطقه از آن الگو بگیرند.

وی افزود: بودجه‌ای که کشورها سالانه برای بهداشت روان هر فرد خرج می‌کنند عبارت است از: 46.49 دلار برای منطقه اروپا؛ 12.08 دلار برای منطقه شرق مدیترانه؛ 7.87 دلار برای منطقه آمریکا؛ 5.81 دلار برای منطقه غرب اقیانوس آرام؛ 0.1 دلار برای منطقه جنوب شرق آسیا و 0.1 دلار برای منطقه آفریقا.

رئیس سابق شاخه حفظ و ارتقای بهداشت در مدیترانه شرقی سازمان بهداشت جهانی در ادامه به نظام سلامت کشور پاکستان اشاره کرد و گفت: جمعیت پاکستان 220 میلیون نفر است و 16 درصد از اختلال روانی رنج می برند؛ تعداد روانپزشک‌ها 500 نفر بود که به ازای هر 450 هزار نفر یک متخصص محسوب می‌شود. گفتنی است، درصد بودجه‌ای که به بهداشت روان اختصاص یافته نیز بسیار پایین است.

محیط با اشاره به کشور عربستان نیز اظهار کرد: شیوع این مشکلات در کل جمعیت حدود 19 درصد است که عمده آن نیز برای زنان و جوانان است. همچنین 80 درصد کسانی که مشکلات روانپزشکی دارند به روان شناس یا روان پزشک مراجعه نمی‌کنند.

وی در ادامه از عمان سخن گفت و مطرح کرد: تمام خدمات بهداشتی از جمله خدمات بهداشت روان مشتمل بر داروهای اصلی و ضروری برای تمام مردم عمان رایگان است؛ همچنین تعداد روان پزشک در این کشور 120 نفر بوده که برای جمعیت 5 میلیونی نسبتاً مناسب است.

استاد بازنشسته دانشگاه علوم پزشکی ایران همچنین در خصوص مراکش اظهار کرد: جمعیت این کشور 37.8 میلیون نفر است که تعداد روانپزشک در آن 363 نفر و تعداد روان شناس نیز 214 نفر بوده است؛ همچنین 1335 نفر نیز به عنوان پرستار بخش روانی مشغول به فعالیت هستند؛ گفتنی است، بخش خصوصی در مراکش بسیار فعال بوده و نرخ خدمات آن نیز بسیار بالا است.

محیط همچنین به مصر اشاره کرد و گفت: جمعیت مصر کمی بیش از 80 میلیون نفر است و 2 درصد بوجه وزارت بهداشت نیز به خدمات بهداشت روان اختصاص دارد که بیش از نیمی از این مبلغ به بیمارستان‌های روان پزشکی داده می‌شود.

وی همچنین به آمریکا پرداخت و عنوان کرد: تعداد روان پزشکان آمریکا حدود 37000 نفر بوده و 20 درصد مردم نیاز به نوعی روان درمانی دارند؛ مخارج مراکز خدمات درمان‌های روانی نیز در سال 2019، بالغ بر 325 میلیارد دلار بوده است.

رئیس سابق شاخه حفظ و ارتقای بهداشت در مدیترانه شرقی سازمان بهداشت جهانی در ادامه به نظام سلامت کشور ترکیه اشاره کرد و گفت: این کشور 80 میلیون نفر جمعیت دارد و 17 درصد جمعیت به خدمات روان پزشکی نیاز دارند که 9 میلیون نفر نیز به صورت سالیانه مراجعه دارند؛ همچنین بنا به دلیل هجوم آوارگان و مهاجرین، مشکلات اختلالات روانی در این کشور بیشتر دیده می‌شود.

محیط همچنین به کشور مالزی پرداخت و گفت: 29.2 درصد مردم در این کشور نوعی مشکل روانی دارند و حدود 10 درصد جوانان نیز سابقه اقدام به خودکشی دارند.

وی در ادامه به مشکلات ایران اشاره کرد و این موارد را به عنوان چالش مطرح کرد: 1) تورم بسیار بالا و عدم کاهش و توقف آن؛ 2) گسترش فقر طبقه پایین؛ 3) حرکت طبقه متوسط به سوی پایین؛ 4) گسستن خانواده‌ها و گسترش تعداد کودکان کار؛ 5) تأثیر تورم بر ضروری ترین نیازهای افراد و خانواده‌ها؛ 6) اثر مسائل اقتصادی بر سرمایه اجتماعی.

چالش‌های بازار بیمه سلامت 

محمدعلی همتی روان‌پزشک و معاون درمان اسبق سازمان تأمین اجتماعی، عضو کمیته سلامت روان فرهنگستان علوم پزشکی که مدیریت پنل را نیز برعهده داشت مطرح کرد: ویژگی‌های انسان سالم عبارت است از «سالم بودن از لحاظ جسمی؛ بی‌عیب بودن از لحاظ فکری؛ شاد بودن از لحاظ روانی؛ فعال بودن از لحاظ اجتماعی؛ مولد بودن از لحاظ اقتصادی و مسئول بودن از لحاظ فرهنگی».

وی افزود: استفاده از تکنولوژی «های تک» روز به روز در حال افزایش است و از این رو، سازمان‌ها باید تدابیر بیشتری را در این زمینه داشته باشند.

همتی همچنین مطرح کرد: وقوع یک بیماری خاص می‌تواند، فرد را از دهک‌های بالا به سمت دهک‌های پایین‌تر هدایت کند.

عضو کمیته سلامت روان فرهنگستان علوم پزشکی در ادامه به ویژگی‌های مهم بازار سلامت اشاره کرد و اظهار کرد: بالا بودن هزینه‌های معامله در بازار سلامت؛ بی‌اطمینانی‌ها از طرف تقاضا و عرضه؛ تقارن نداشتن اطلاعات و دانش بیشتر پزشک؛ دخالت دولت از طریق کنترل قیمت‌ها؛ تدوین مقررات؛ کمک به بیمه ها و اخذ مالیات از جمله این موارد محسوب می‌شود.

وی در ادامه به چالش‌های بازار بیمه سلامت اشاره کرد و گفت: 1) بیمه می‌تواند تأثیر منفی بر کارایی ارائه دهندگان خدمات درمانی داشته باشد؛ 2) قیمت برای بیماران مهم نیست؛ 3) انگیزه کمتر برای ارائه دهندگان خدمات بهداشتی؛ 4) انتخاب ارائه کننده خدمات بر اساس راحتی، امکانات و کیفیت خواهد بود نه بر اساس هزینه ایجاد شده؛ 5) مشکل دیگری که در بازارهای بیمه درمانی ایجاد می‌شود، پوشش ناقص است؛ 6) برخی گروه های جمعیتی ممکن است قادر به خرید بیمه‌های درمانی نشوند؛ 7) دهک‌های پایین جامعه ممکن است قادر به پرداخت هزینه بیمه درمانی نباشند؛ 8) امکان پوشش ناقص برای گروه‌های پرخطر وجود دارد؛ 9) احتمال پوشش ناقص در گروه‌های کم درآمد و با ریسک بالا مانند افراد مسن‌تر، تشدید می‌شود.

همتی همچنین در خصوص چالش‌های بیمه‌ها در ایران این گزینه‌ها را برشمرد: اجباری نبودن بیمه و کامل نبودن پوشش جمعیتی؛ کامل نبودن بسته خدمتی؛ پرداخت بالا از جیب مردم؛ استاندارد نبودن فرایند تعیین بسته خدمت؛ سطح نسبتاً بالای هزینه‌های مدیریت، نظارت و کنترل تقاضا؛ مدیریت تقاضای القایی؛ اجرای راهنماهای بالینی؛ ناتوانی در کنترل هزینه اثربخش خدمات و نبود سیستم اطلاعاتی کامل و کارامد از آن جمله‌اند.

چالش‌های حوزه خدمات سلامت روان و پوشش بیمه‌ها

شهرام غفاری مدیرکل درمان غیرمستقیم سازمان تأمین اجتماعی نیز با اعلام اینکه امروزه به ازای هر 4 نفری که کار می‌کنند یک نفر مستمری دریافت می‌کند، گفت: اگر این میزان به 3 نفر برسد شاهد وضع بحرانی خواهیم بود.

وی ادامه داد: در 6 ماهه اول امسال بالغ بر 6 میلیون نسخه تجویز شده است و این ضرورت وجود دارد که بحث خدمات روان پزشکی را نیز در این نسخ جای دهیم.

مدیرکل درمان غیرمستقیم سازمان تأمین اجتماعی در ادامه به چالش های حوزه خدمات سلامت روان و پوشش بیمه ها اشاره کرد و این موارد را مطرح کرد: نبود برنامه جامع ملی بهداشت روان مبتنی بر فرد، خانواده و جامعه و عدم ارتباط فعال بین سطح اول و سطح دوم؛ کمبود منابع مالی نظام سلامت بیمه‌ها برای گسترش بسته خدمات حوزه سلامت روان؛ دسترسی به مراقبت‌های سلامت روان به طور کلی.

غفاری اضافه کرد: در سراسر جهان، نظام‌های سلامت نمی‌توانند به نیاز بیماران Mental Disorder پاسخ مناسبی ارائه کنند و فاصله بین نیاز به خدمات و میزان ارائه خدمات در نظام سلامت بسیار زیاد است و کیفیت خدمات ارائه شده نیز نسبتاً پایین است.

وی همچنین به آمار اختلالات روانی در WHO اشاره کرد و گفت: برآوردها نشان می‌دهد که از هر سه نفر، یک نفر در طول زندگی خود دچار نوعی از اختلال روانی خواهد شد و از هر 8 نفر، 1 نفر از این بیماری رنج می‌برد و در کشور ما نیز 10 تا 11 میلیون نفر از این بیماری رنج می‌برند.

مدیرکل درمان غیرمستقیم سازمان تأمین اجتماعی ادامه داد: یک نفر از هر 6 نفر از بالغین در سن کار نیز از اختلالات روانی رنج می برند و تنها 35 درصد از کشورها برنامه ملی برای پیشگیری از اختلالات روانی در سن کار دارند.

غفاری افزود: هر سال 12 میلیارد روز کاری به دلیل افسردگی و اضطراب از دست می‌رود که هزینه‌ای بالغ بر یک تریلیون دلار سالانه به اقتصاد ضرر می‌رساند.

ویزیت تکاملی فعال کودکان

امیر نوروزی رئیس خدمات درمانی نیروهای مسلح، نیز به عنوان دیگر سخنران مطرح کرد: ما توجه به ساختار سلامت را به گونه‌ای پیاده سازی کردیم که هم اکنون توانسته‌ایم خدمات خوبی برای سالمندان نیروهای مسلح فراهم کرده و هم اکنون بیش از 35 نفر از بیمه شدگان بالای 100 سال نیز از خدمات ما بهره می‌برند.

وی ادامه داد: در راستای اهمیت غرباگری، ویزیت تکاملی فعال کودکان در سنین زیر پنج سال نیز فعالیت هایی را آغاز کرده‌ایم.