به دنبال جنگ غزه و حوادث دریای سرخ پروژه دالان اقتصادی هند-خاورمیانه-اروپا، بزرگترین پروژه کریدور تجاری شرق به غرب که آمریکا و متحدان اصلی آن سال گذشته در بوق و کرنا کرده بودند به اذعان رسانههای غربی عملاً فروپاشیده است.
گروه اقتصاد بین الملل خبرگزاری فارس: «اگرچه پروژه کریدور اقتصادی آیمِک روی کاغذ امیدوارکننده به نظر میرسد، اتفاقات پیچیده دائمی در منطقه اجرای آن را با چالشهای بزرگی مواجه کرد» این را بلومبرگ به نقل از کریگ سینگلتون، کارشناس ارشد بنیاد دفاع از دموکراسیها مستقر در واشنگتن گفته است.
تابستان گذشته در حاشیه اجلاس سران گروه ۲۰ در دهلی نو، ایالات متحده، هند، عربستان سعودی، امارات، فرانسه، آلمان، ایتالیا و اتحادیه اروپا یادداشت تفاهمی را برای راه اندازی ابرپروژه کریدور اقتصادی هند به اروپا امضا کردند.
کریدور اقتصادی هند-خاورمیانه-اروپا (IMEC) یک پروژه بلندپروازانه زیرساختی عظیم است که قرار است هند را مستقیماً با خاورمیانه (امارات عربی متحده عربی، عربستان سعودی، اردن و سرزمینهای اشغالی(اسرائیل)) و ۱۰ کشور در اروپا (قبرس، یونان، آلبانی، مونته نگرو، بوسنی و هرزگوین، کرواسی، مجارستان، اتریش، جمهوری چک و آلمان) از طریق کابلهای داده پرسرعت زیر دریا، راه آهن، زیرساخت انرژی و خطوط کشتیرانی مرتبط کند.
بلومبرگ دیروز سه شنبه در گزارشی تاکید کرد، طرح آمریکایی ایجاد دالان اقتصادی هند-خاورمیانه-اروپا که بایدن آن را تغییر دهنده قواعد بازی توصیف کرده بود به دلیل پیامدهای جنگ غزه به جایی نخواهد رسید.
آمریکا در رقابت با چین برای نفوذ در منطقه عقب ماند
بر اساس این گزارش، پروژه بلندمدتی که هدف آن تقویت توسعه اقتصادی و تجاری از طریق تقویت اتصال و یکپارچهسازی اقتصادی بین جنوب آسیا، خلیج فارس و اروپا است با حملات حوثیها که تردد کشتیهای باری در دریای سرخ را مختل کرد و گسترش ناآرامیها در سراسر منطقه حتی قبل از شروع عملی در خطر مختل شدن است.
بلومبرگ با اشاره به رقابت آمریکا با چین برای جلب حمایت کشورهای در حال توسعه به منظور افزایش نفوذ در جهان گفت: با این وجود، کشورهای در حال توسعه در قبال جنگ اوکراین بی طرف ماندند و حالا هم خواهان فوری جنگ اسرائیل علیه غزه هستند و در هر دو حالت از دنباله روی از آمریکا خودداری کردند.
توقف استراتژی آمریکا در منطقه با توقف آیمک
این خبرگزاری معتقد است که توقف پروژه آیمک مانعی بر سر راه استراتژی ایالات متحده است، زیرا این طرح چندین هدف را دنبال میکرد که از جمله آن مقابله با ابتکار چینی کمربند و جاده، تقویت نفوذ ایالات متحده در منطقه و سرعت بخشیدن به نزدیکی بین عربستان سعودی و اسرائیل است.
بلومبرگ افزود، یک دلیل اینکه ناآرامی در غزه و دریای سرخ منجر به توقف ناگهانی پروژه کریدور اقتصادی شد، این است که این کریدور به مسافت تقریباً ۴۸۳۰ کیلومتری از کشورهایی میگذرد که به دلیل احتمال کشیده شدن آنها به جنگ در بالاترین سطح هشدار قرار دارند.
این خبرگزاری افزود: خشم ملتهای عربی در نتیجه جنایات رژیم اشغالگر اسرائیل در غزه به این معنی است که دولتهای شرکت کننده در پروژه آیمک مانند امارات باید محتاطانه عمل کنند؛ در حالی که عربستان سعودی هم تاکید کرده هرگونه توافق با اسرائیل را رد میکند مگر اینکه مسیر روشنی برای تشکیل کشور فلسطین وجود داشته باشد.
این روزنامه به نقل از کریگ سینگلتون، کارشناس ارشد بنیاد دفاع از دموکراسی ها مستقر در واشنگتن، گفت: «اگرچه پروژه کریدور اقتصادی روی کاغذ امیدوارکننده به نظر میرسد، اتفاقات پیچیده دائمی در منطقه اجرای آن را با چالشهایی مواجه خواهد کرد.»
سینگلتون تصریح کرد: در همین حال انگیزه آشکاری در میان کشورهای امضاکننده توافقنامه آیمک در سپتامبر گذشته وجود دارد که در صورت کاهش شدت تنشهای منطقهای، این توافق را از سر بگیرند.
وی ادامه داد: واشنگتن به طور جدی برای مقابله با چشم انداز بزرگ اقتصادی چین مبارزه میکند، اما فروپاشی پروژه کریدور اقتصادی جدید یادآور این موضوع آشکار است که پروژههای استراتژیک عظیم اغلب در برابر عوامل ژئوپلیتیک خشن دچار تزلزل میشوند.
این در حالی است که هدف از طرح این دالان اقتصادی که شامل ساخت خطوط راه آهن و خطوط لوله برای انتقال انرژی و کابل برای انتقال داده است، تبدیل منطقه خاورمیانه به عنوان منطقه نفوذ آمریکا در بحبوحه تلاشهای چین برای تثبیت نفوذ خود در این منطقه بوده است. از سوی دیگر یکی از اهداف بعدی این پروژه که یک پروژه آمریکایی خوانده میشود، ادغام رژیم صهیونیستی در منطقه عربی و تقویت موقعیت هند در مقابل چین بود.
مجله آمریکایی «پولیتیکو» نیز در گزارشی که در ۲۹ دسامبر منتشر کرد، آورده است: «با تشدید جنگ در خاورمیانه، احتمال عادیسازی بین عربستان سعودی و اسرائیل کاهش یافته و امیدها درباره کریدور کم رنگ شده است.
این رسانه افزود: این پروژه یک ماجراجویی بزرگ محسوب میشود که با چالش های لجستیکی و مالی بسیاری روبرو است؛ اگرچه بزرگترین مانع در راه امکان سنجی پروژه در حال حاضر حملاتی است که حماس به اسرائیل در اکتبر گذشته انجام داد، اما سؤالات دیگر مربوط به توانایی این پروژه برای بقا از بدو طرح آن وجود داشته است.
پولیتیکو ادامه داد: هنوز مشخص نیست که چه کسی ده ها میلیارد دلار مورد نیاز برای بهبود زیرساخت های موجود و پر کردن شکاف ها پرداخت خواهد کرد.
این مجله ادامه داد: این کریدور به بیش از ۲۰۰۰ کیلومتر راه آهن نیاز دارد و بخش های بزرگی از آن هنوز باید در مناطق صعب العبور خاورمیانه ساخته شود.
تا منطقه با دخالتهای آمریکا بی ثبات است آمریکا بازنده جنگ کریدورهاست
حسام عایش، کارشناس اقتصادی هم در گفتوگو با الخلیج اونلاین تاکید کرد کریدور اقتصادی در چند سال آینده اجرایی نخواهد شد زیرا جنگ غزه و تنشهای منطقهای موجود اجازه این امر را نخواهد داد.
عایش در گفتوگو با الخلیج آنلاین افزود: جامعه عربی در حال حاضر هیچ گونه توافقی با اسرائیل را با توجه به جنایات فجیع این رژیم در نوار غزه نمیپذیرد، بنابراین این پروژه برای مدت نسبتا طولانی از اجرا فاصله خواهد داشت.
وی افزود: اجرای این پروژه همچنین مستلزم توانمندیهای اقتصادی بالایی است که به ویژه با توجه به رکود اقتصادی در جهان و منطقه، مانع بزرگی است.
این کارشناس عرب تاکید کرد: آغاز اجرای این پروژه مستلزم ثبات در خاورمیانه است و این امر جز با حل مسئله فلسطین و پایان دادن به تنشها در یمن، عراق و سایر کشورها محقق نمی شود، بنابراین اجرای آن در حال حاضر دشوار است.
پایان پیام/