یادداشت| تعاملات گازی و دیپلماسی کارآمد؛ زمینه ساز توسعه روابط با کشورهای همسایه

توسعه روابط بر پایه مباحث مبتنی بر انرژی و استفاده از دیپلماسی کارآمد برای توسعه تجارت گازی، فرصت مغتنمی برای ایران و کشورهای همسایه است؛ که سفر اخیر وزیر نفت به باکو نیز در همین راستا بوده و برکاتی را برای کشور عزیزمان به دنبال خواهد داشت. - اخبار اقتصادی -خبرگزاری تسنیم - شبکه انتقال گاز ایران یکی از گسترده ترین شبکه های انتقال انرژی در دنیاست و با توجه به اینکه دانش فنی بهره‌برداری و نگهداشت آن در کشور بومی شده و از نیروی متخصص خوبی در این زمینه برخودار هستیم، عملا وجود این شبکه به یک مزیت رقابتی برای کشور تبدیل شده است. خبرگزاری تسنیماین شبکه به مثابه مجموعه ای از رینگ‌ها و حلقه های در هم تنیده است و از هر گوشه کشور به راحتی به کشورهای همسایه قابل اتصال است. تجارت گاز موضوعی فراتر از صادرات و مجموعه ‌ای شامل صادرات، واردات، سوآپ، ترانسفر و... است که نیاز است سهم کشور را در آن، بیش از گذشته افزایش دهیم. طی روزهای اخیر شاهد سفر مهم وزیر نفت کشورمان به کشور آذربایجان بودیم که طی این سفر بر روی افزایش حجم سوآپ گاز ترکمنستان به آذربایجان از طریق ایران توافق شد. سوآپ گاز ترکمنستان به آذربایجان مزایای مختلفی را شامل حال ایران می کند که به بعضی از این منافع اشاره می کنم: 1-ایران نیازی به سرمایه گذاری جهت احداث خطوط و تاسیسات تقویت فشار گاز ندارد زیرا زیرساخت‌های لازم هم‌اکنون موجود است. 2-در گذشته دو کشور ایران و ترکمنستان دارای روابط همه جانبه خوب و رو به توسعه‌ای بودند که به دلیل محاسبات اشتباه در دولت قبل و بی تدبیری، این فرصت‌ها به تهدید مبدل شده و روابط دو کشور تیره و تار شد و حتی کار به دعاوی حقوقی کشید. در حال حاضر با دیپلماسی مناسب ضمن کاهش کدورت‌های بین دو کشور، روابط سیاسی، اقتصادی، امنیتی و فرهنگی دو کشور رو به بهبود است. 3-طی سال‌های اخیر نیز شاهد التهابات و تنش‌هایی بین دو کشور ایران و آذربایجان هستیم و بی تردید استفاده از ظرفیت‌های موجود در زمینه مبادلات انرژی و اقتصادی بین ترکمنستان، ایران و آذربایجان به کاهش تنش ها و تهدیدات پیش آمده کمک شایانی خواهد کرد. 4-نواحی شمال شرقی کشور یکی از دورترین نقاط کشور نسبت به منابع و میادین اصلی گاز کشور هستند که دارای صنایع بزرگ انرژی بر می باشد و به این ترتیب با واردات گاز از کشور ترکمنستان پایداری شبکه گاز در نواحی شمال شرقی و شمالی کشور افزایش می یابد. 5-در کنار تمام مزایای ذکر شده، ایران بابت سوآپ گاز بین دو کشور همسایه، درآمد بی دردسری نیز کسب خواهیم کرد. 6-حتی شاید شرایطی بیش آید که ایران در برابر حق سوآپ گاز مقادیری گاز را مشخصا برای خود و مصارف استان‌های شمالی و شمال شرقی کشور از ترکمنستان وارد کند. 7-ترکمنستان در عین حال رقیب گازی کشور ایران به ویژه به دلیل احادث خط لوله تاپی نیز تلقی می گردد. سیاست واردات گاز حداکثری از کشور ترکمنستان می تواند بر تضعیف پروژه مذکور تاثیرگذار باشد. 8-کشور ترکمنستان همواره به فکر صادرات گاز به کشورهای غربی بوده است و تعاملات سازنده دو کشور ایران و ترکمنستان و مزیت رقابتی شبکه انتقال گاز ایران می تواند به جای سرمایه‌گذاری های سنگین و دردسرهای زیست محیطی و حقوقی ناشی از عبور خط لوله از زیر دریای کاسپین، به رویای ترکمنستان جامعه عمل بپوشاند. ازاینرو، توسعه روابط بر پایه مباحث مبتنی بر انرژی و استفاده از دیپلماسی کارآمد برای توسعه تجارت گازی، فرصت مغتنمی برای ایران و کشورهای همسایه است؛ که سفر اخیر وزیر نفت به باکو نیز در همین راستا بوده و برکاتی را برای کشور عزیزمان به دنبال خواهد داشت. * عباس اعظمی - کارشناس انرژی * عباس اعظمی - کارشناس انرژیانتهای پیام/