صادرات گاز طبیعی فارغ از آوردههای سیاسی، آورده اقتصادی حداقل دو برابری نسبت به فروش گاز به متانولیها دارد و تولید متانول یعنی خامتر فروشی گاز و صادرات انرژی یارانهای به دیگر کشورها.
یکی از سیاستهایی که پس از افزایش تولید گاز در کشور مورد توجه قرار گرفت، توسعه پتروشیمیهای خوراک گاز و به ویژه واحدهای متانولی بوده است که عمدتا با منطق رهایی از خامفروشیِ گاز پیش برده شد، اما این سیاست چقدر درست بوده است؟
از هر ۱۰۰۰ مترمکعب گاز طبیعی میتوان حدود ۱۱۰۰ کیلوگرم (۱.۱ تن) متانول تولید کرد. در حال حاضر قیمت گاز صادراتی ۳۵۰ دلار بر ۱۰۰۰ مترمکعب (۳۵ سنت بر مترمکعب) است. همچنین متانول حدود ۳۲۰ دلار در تن به فروش میرسد و لذا ۱.۱ تن آن (حاصل از ۱۰۰۰ مترمکعب گاز) معادل ۳۵۰ دلار است.
از منظر اقتصاد ملی، ارزش افزوده تولید متانول نسبت به صادرات گاز طبیعی منفی است و تولید متانول از گاز طبیعی هیچ توجیه اقتصادی ندارد.
از منظر دولت، وضع به مراتب بدتر است. صادرات ۱۰۰۰ متر مکعب گاز طبیعی برای دولت ۳۵۰ دلار درآمد دارد در حالی که فروش همین مقدار گاز به پتروشیمیهای متانولی در سال جاری معادل ۱۸۰ دلار درآمد برای دولت دارد.
لذا از منظر دولت صادرات گاز طبیعی فارغ از آوردههای سیاسیِ بسیار، آورده اقتصادی حداقل دو برابری نسبت به فروش گاز به متانولیها دارد.
تولید متانول یعنی خامتر فروشی گاز و صادرات انرژی یارانهای به دیگر کشورها، گام اول در مواجهه با این پدیده، جلوگیری از ایجاد واحدهای جدید متانولی با گاز یارانهای است.
در گام بعدی نیاز به تدبیری راهبردی برای واحدهای فعلی است چون سیاست تخصیص گاز یارانه ای قابل تداوم نیست.
حبیبالله ظفریان؛ کارشناس انرژی
پایان پیام/