خط بطلان رهبری بر ایده انحرافی جهش ارز به بهانه کنترل تورم

فرمایشات دو روز گذشته رهبر انقلاب در خصوص اصلاح نظام ارزی و تقویت ارزش پول ملی، بسیار مورد توجه محافل کارشناسی و خبرگانی در فضای رسانه ای قرار گرفت.

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، دو روز گذشته دیدار رهبری با مسئولان نظام برگزار شد. یکی از محور های مهم فرمایشات رهبری در این جلسه تاکید ایشان به «اصلاح نظام ارزی کشور» و تقویت پول ملی بود.

ایشان در این راستا فرمودند: حتی اگر فرمولی وجود دارد که عمل کنیم، تورم می‌آید پایین؛ اما قیمت ارز می‌رود فلان قدر می‌شود، این درست نیست. برای خاطر اینکه اگر پول ملی با بالا رفتن قیمت ارز، ارزشش کاسته شد، تورم هر چه پایین باشد، این پول قیمتی ندارد، قدرت خرید برای مردم فقیر و ضعیف بوجود نمی‌آید.

واکاوی نکات اقتصادی روز گذشته رهبری

از روز گذشته در محافل کارشناسی در مورد این فرمایشات رهبری تحلیل های مختلفی ارائه شد. در همین راستا واکاوی و تحلیل نکاتی که رهبری روز گذشته در خصوص اصلاح نظام ارزی و تقویت پول ملی به آن اشاره کردند، بسیار حایز اهمیت است.

جبران کسری بودجه با جهش نرخ ارز باطل است

به نظر می رسد نکته ای که رهبر معظم انقلاب در خصوص کاهش تورم و افزایش نرخ ارز به آن اشاره کردند، سیاست حذف ارز های ترجیحی به منظور تک نرخ سازی ارز و حذف رانت ادعایی میان این دو نرخ بود. سیاستی که دقیقا در اردیبهشت سال 1401 با حذف یک شبه ارز ترجیحی و رساندن آن به محدوده نرخ بازار در دستور کار قرار گرفت تا تورم را کنترل کند، اما منجر به کاهش ارزش پول ملی شد و در کنترل تورم نیز موفق نبود.

در واقع همواره استدلال گروهی بر این مسئله بوده که، وقتی دولت منابع ارزی خود را با نرخ ترجیحی با هدف کنترل قیمت کالاهای اساسی به فروش می رساند، منابع ریالی زیادی (اختلاف بین نرخ ترجیحی و نرخ بازار ازاد) را از دست می دهد. در همین صورت اگر این نرخ ترجیحی حذف شود، منابع ریالی زیادی در اختیار دولت قرار میگیرد که می تواند از این طریق کسری بودجه خود را تا حد خوبی پوشش دهد و با مدیریت کسری بودجه، تورم را کنترل کند.

تقویت ارزش پول ملی جدا از ایجاد قدرت خرید، آبروی کشور است

از طرفی دیگر تزریق ارز مازاد نفتی با نرخ ارز رسمی (تجاری) که به منظور جبران کسری تراز منفی تجاری نیز در دستور کار قرار میگیرد همواره از سوی این گروه نفی می شود و این اقدام را محرومیت دولت از منابع ریالی گسترده ای می دانند. 

سیاستی که در چند ماهه گذشته نیز با اهدافی همچون برچیده شدن رانت و تک نرخ سازی ارز مجددا در دستور کار قرار گرفت، اما نتیجه جز افزایش رانت ادعایی و جهش نرخ ارز در بازار غیر رسمی نداشت و در نهایت نیز قدرت خرید مردم را از کامال کاهش ارز پول ملی کم کرد.

لازم به ذکر است رهبر معظم انقلاب، تقویت ارزش پول ملی را جدا از نقش آن در افزایش قدرت خرید مردم، ابروی کشور عنوان کردند.

کاهش تورم، بر مبنای حذف تقاضای اقشار ضعیف، اشتباه است

اما نکته دیگری که از فرمایشات رهبر معظم انقلاب برداشت می شود، کنترل تورم با حذف تقاضای بخشی از جامعه است. اتفاقی که دقیقا نمونه آن را در آرژانتین شاهد آن بودیم. اصلاحات ارزی که خاویر میلی در آرژانتین در دستور کار قرار داد (رشد 4 برابری نرخ ارز9 اگرچه توانست تورم ماهانه را کاهش دهد، اما رفاه جامعه و تقاضای بخش قابل توجهی از افراد جامعه را از بین برد و در واقع از این موفق به مهار تورم شد.

رهبر معظم انقلاب این نوع سیاست ها را که کنترل تورم را از طریق حذف تقاضای بخش پایین دستی جامعه ممکن می کند، سیاستی باطل و نادرست می دانند چرا که همواره حمایت از معیشت اقشار ضعیف از ارکان اساسی انقلاب اسلامی بوده است.

انتهای پیام/