حمله سایبری به سامانه هوشمند سوخت

از مهمترین اتفاقات صنعت نفت در سال جاری می توان به حمله سایبری به سامانه خوشمند سوخت در آبان ماه سال جاری اشاره کرد. به گزارش خبرنگار مهر، وزارت نفت مثل سایر دستگاه‌های دولتی سال جاری را با فراز و نشیب‌های متعددی گذراند. اخباری که متشکل از انعقاد قراردادها و تفاهم‌نامه‌های داخلی و بین‌المللی، افتتاحیه‌ها و احداث‌ها و حواشی مختلف بود. در ادامه اهم اخبار نفتی سال ۱۴۰۰ مرور می‌شود؛ خبرنگار مهر۱۶ فروردین: قراردادهای ساخت ۲۴ دستگاه کمپرسور سانتریفیوژ و احداث ایستگاه جمع‌آوری گازهای همراه نفت منطقه رگ‌سفید به ارزش ۱۶۵ میلیون یورو با هدف اجرای طرح جمع‌آوری گازهای مشعل با سه شرکت ایرانی امضا شد. سانتریفیوژ۲۶ فروردین: از طریق ویدئو کنفرانس دو طرح دانش‌محور تولید کاتالیست پلی‌پروپیلن و کاتالیست پلی‌اتیلن سنگین(CX) که برای نخستین بار در کشور با دانش فنی ایرانی اجرا شده‌اند، به بهره‌برداری رسید. کاتالیستکاتالیستهمچنین چهار طرح استحصال اتان پالایشگاه پارسیان سپهر شهرستان مهر، تفکیک اتان پالایشگاه پارسیان سپهر شهرستان عسلویه، اولین واحد تولید کاتالیست پلی پروپیلن در شازند و اولین واحد تولید پلی اتیلن سنگین در شازند با ارزش سرمایه گذاری یک‌هزار و ۲۳ میلیون دلار افتتاح شد. کاتالیستمدیربرنامه ریزی تلفیقی شرکت ملی نفت در ماه‌های پایانی دولت از طرح افزایش و نگهداشت تولید گاز از میدان‌های دی، سفیدزاخور، هالگان، سفیدباغون، خارتنگ، گردان، ارم، پازن، مدار، توس، بابا قیر، بیستون، فاز ۲ آغار به همراه توسعه پالایشگاه گازی فراشبند و نیز احداث ایستگاه تقویت فشار گاز برای میدان‌های سرخون و شانول خبر داد. ریزیسفیدزاخورسفیدباغونخارتنگپازنآغارشانولپایان خردادماه، قرارداد توسعه میدان گازی فرزاد «ب» به ارزش یک میلیارد و ۷۸۰ میلیون دلار میان شرکت ملی نفت ایران به‌عنوان کارفرما و گروه پتروپارس به‌عنوان پیمانکار امضا شد. لازم به ذکر است برنامه توسعه این میدان که یک هشتم پارس جنوبی است در ابتدا قرار بود با طرف هندی بسته شود ولی به دلیل تحریم‌ها با مشکلاتی مواجه شود. با حضور ویدئو کنفرانسی رئیس دولت دوازدهم و وزیر نفت وقت، سه طرح پتروشیمی سبلان با سرمایه‌گذاری ۴۰۶ میلیون دلاری، مسجد سلیمان با سرمایه‌گذاری ۸۵۰ میلیون و طرح پنتان و هگزان پتروشیمی اکسیر حلال با سرمایه‌گذاری ۴۸ میلیون دلار افتتاح شد. پنتانهگزان۱۰ خرداد: تفاهم‌نامه مطالعه بخش شمالی میدان آزادگان بین شرکت ملی نفت ایران و شرکت توسعه نفت و گاز پرشیا، تفاهم‌نامه مطالعه بخش مرکزی میدان آزادگان میان شرکت ملی نفت ایران و شرکت‌های پتروپارس و پتروایران و تفاهم‌نامه مطالعه بخش جنوبی میدان آزادگان میان شرکت ملی نفت ایران و شرکت‌های گسترش انرژی پاسارگاد و انرژی‌دانا امضا شد. پتروایران۷ خرداد: کشتی نفتکش هورس متعلق به ناوگان شرکت ملی نفتکش ایران که از ۲۴ ژانویه (یکشنبه پنجم بهمن ۱۳۹۹) تاکنون در آب‌های اندونزی توقیف شده بود جمعه (هفتم خردادماه) آزاد شد. هورسچهارشنبه (۱۲ خردادماه): حادثه آتش‌سوزی وسیعی به‌دلیل نشتی دو مخزن ضایعات نفتی پالایشگاه تهران رخ داد. این حادثه تلفات جانی نداشت ولی ۱۱ مجروح و خسارت اقتصادی به جای گذاشت. در پی این حادثه که از همه نقاط تهران قابل مشاهده بود بیژن زنگنه به این پالایشگاه رفت و نبود مشکل برای تأمین سوخت تهران خبر داد. ۳ تیر: پروژه‌های گازرسانی به ۲۱ شهر و ۲۸۰۹ روستا شامل ۲۵۱۶۸۹ خانوار شهری و ۱۸۱۵۷۶ خانوار روستایی همچنین ۴۶۶۴ واحد صنعتی در ۶ استان آذربایجان غربی، خراسان جنوبی، کرمان، لرستان، خوزستان و فارس با سرمایه‌گذاری ۶,۳۳۱ میلیارد تومان با فرمان حسن روحانی، رئیس‌جمهوری و با حضور مسئولان شرکت ملی گاز ایران و مسئولان استانی از طریق ویدئوکنفرانس به بهره‌برداری رسید. با این طرح‌ها جمعیت زیر پوشش گاز طبیعی به ۹۵.۱ درصد رسید. ۱۵ تیر: خط لوله ۲۰ اینچ انتقال نفت چشمه‌خوش به اهواز حین انجام عملیات پیگ‌رانی دچار انفجار شد و متأسفانه در پی این حادثه ۳ نفر جان خود را از دست دادند. وزیر نفت و مدیرعامل شرکت ملی نفت در پیام‌هایی این حادثه را تسلیت گفتند. پیگ‌رانی۳۱ تیر: روز پایانی تیرماه، حسن روحانی به صورت ویدئو کنفرانس خط لوله گوره جاسک را افتتاح کرد و اولین محموله نفت صادراتی ایران در پایانه جاسک بارگیری شد. این طرح که از اساسی‌ترین طرح‌های وزارت نفت دولت دوازدهم بود، امکان صادرات نفت ایران از طریق دریای عمان را فراهم می‌کرد و از این جهت اهمیت استراتژیکی داشت. با این وجود برخی کارشناسان معتقد بودند دولت دوازدهم به صورت زودهنگامی و قبل از تکمیل طرح آن را افتتاح کرد که موجب ایجاد خسارت به برخی تأسیسات خواهد شد. گوره۱۱ مرداد: سامانه درخواست فرآورده‌های نفتی (سدف) به منظور مدیریت تقاضای فراورده‌های نفتی از جمله نفت گاز، نفت سفید، نفت کوره، بنزین و گاز مایع با حضور بیژن زنگنه افتتاح شد. زنگنه در این نشست سدف را پیشرفته‌ترین سامانه‌ها برای جلوگیری از قاچاق فرآورده‌های نفتی عنوان کرد. سدفسدف۱۴ و ۱۶ مرداد: محمد سانوسی بارکیندو، دبیر کل اوپک که برای مراسم تحلیف رئیس جمهور منتخب به تهران آمده بود با سید ابراهیم رئیسی، بیژن زنگنه و آیت‌الله احمد جنتی دیدار کرد. سانوسیبارکیندو۱۸ مرداد: مرکز مانیتورینگ شرکت ملی نفت ایران که گفته می‌شود با هدف گردآوری، تجمیع و نمایش برخط و مستمر اطلاعات مربوط به روند تولید، توزیع داخلی و تجارت خارجی نفت، گاز، میعانات گازی، مایعات گازی و نفتا ایجاد شده است، با حضور بیژن زنگنه به‌طور رسمی گشایش یافت. نفتا۲۰ مرداد: رئیس‌جمهوری، جواد اوجی را به‌عنوان وزیر پیشنهادی نفت در دولت سیزدهم، برای اخذ رأی اعتماد به مجلس شورای اسلامی معرفی کرد و در ۳ شهریور وی رأی اعتماد را از نمایندگان گرفت. وی پس از انتخاب تأمین سوخت زمستانی را نخستین دستورکار وزارت نفت عنوان کرد. اوجی در روزهای بعد نخستین سفر کاری خود را به عسلویه و پارس جنوبی انجام داد و نخستین دیدار خارجی خود را با نماینده معاون بخش خاورمیانه شرکت ملی نفت چین انجام داد. ۱۷ شهریور: وزیر نفت دستور بررسی و اصلاح ابلاغیه‌ها و شیوه‌نامه‌های مربوط به منابع انسانی را در ۹ بخش به معاون توسعه مدیریت و سرمایه انسانی وزارت ابلاغ کرد. پس از انتخاب جواد اوجی به عنوان وزیر نفت، انتصابات متعددی در بدنه وزارت نفت رخ داد که از جمله مهمترین آن به ترتیب زمان می‌توان به انتصاب پیام کهتری انور به‌عنوان مشاور وزیر و مدیرکل دفتر وزارتی، علی فروزنده به‌عنوان مدیرکل روابط عمومی وزارت نفت، جلیل سالاری به‌عنوان معاون وزیر و مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش، مهدی علی‌مددی را به‌عنوان معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی، محمدصادق جوکار به‌عنوان سرپرست مؤسسه مطالعات بین‌المللی انرژی، احمد اسدزاده به‌عنوان سرپرست معاونت امور بین‌الملل و بازرگانی وزارت نفت، مجید چگنی مدیرعامل شرکت ملی گاز، محسن خجسته‌مهر را به‌عنوان مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران، عبدالحسین بیات رئیس هیئت‌رئیسه صندوق‌های بازنشستگی نفت و مرتضی شاهمیرزایی به عنوان مدیرعامل شرکت ملی پتروشیمی نام برد. کهتریچگنیشاهمیرزایی۴ آبان: به دلیل حمله سایبری، سامانه هوشمند کارت‌های سوخت با مشکل مواجه شد و از همین رو جایگاه‌های سوخت قادر به عرضه سوخت نبودند. به همین منظور تیم‌های فنی شرکت پالایش و پخش به جایگاه‌های سوخت اعزام شدند و به صورت دستی جایگاه‌ها را قادر به ارائه بنزین آزاد کردند. این اقدام ظرف دو روز در تمامی جایگاه‌ها انجام شد و پس از آن طی یک هفته تمامی جایگاه‌ها به سامانه کارت سوخت متصل شدند. لازم به ذکر است ریاست جمهور یک روز پس از این اتفاق در وزارت نفت حاضر شد و از روند کارها بازدید کرد. ۱۲ آبان: خبر توقیف نفتکش ایرانی که نیروهای دریایی آمریکا قصد ربودن آن را داشتند، توسط سپاه پاسداران منتشر شد و وزیر نفت در پیامی از نیروهای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی قدردانی کرد. ۴ آذر: تعرفه‌های جدید مصرف گاز ابلاغ شد. در تعرفه‌های جدید که به شیوه تعرفه گذاری پلکانی(IBT) محاسبه شده‌اند، تعرفه ۷۵ درصد مشترکین ثابت و ۲۵ درصد مشترک پرمصرف مشمول افزایش قیمت به شکل تصاعدی شدند. ۷ آذر: قرارداد سه‌جانبه سوآپ گاز از ترکمنستان به جمهوری آذربایجان از خاک جمهوری اسلامی ایران با حضور رؤسای جمهوری ایران و جمهوری آذربایجان امضا شد. سوآپاز اواخر آذرماه خبرهایی مبنی بر افزایش فروش و تولید نفت ایران به گوش رسید. خبرهایی که بعداً با تأیید وزیر اقتصاد و رئیس کل بانک مرکزی همراه شد. محسن خجسته مهر، مدیرعامل شرکت ملی نفت وعده داد که تا پیش از پایان سال تولید نفت به میزان پیش از تحریم‌ها برسد. طبیعتاً فروش و درآمدهای نفتی پس از افزایش قیمت نفت افزایش تصاعدی یافته است. همچنین اواسط اسفند وزیر نفت اعلام کرد وصول درآمدهای نفتی ۲.۵ برابر شده است. ۲۹ آذر: در روز ملی پژوهش، با حضور وزیر نفت، وزیر علوم، معاون علمی فناوری ریاست جمهور و معاون وزیر نفت پارک فناوری و نوآوری صنعت نفت چهار تفاهم‌نامه همکاری با شرکت‌های دانش‌بنیان امضا کرد. ۳۰ آذر: نامه‌ای از محسن رضایی معاون اقتصادی رئیس جمهور به وزیر نفت، وزیر اقتصاد و دبیر شورای عالی مناطق آزاد الصاق شده بود که در این نامه از طرح جدیدی برای «بازتوزیع یارانه بنزین از طریق ارائه سهمیه بنزین به هر فرد به جای هر خودرو» خبر داد. طرحی که بعدتر در جزیره کیش به طور رسمی شروع به کار کرد. بازتوزیع۱ دی: شرکت مهندسی و توسعه گاز ایران امروز (چهارشنبه، یکم دی‌ماه) طی قراردادی طرح توسعه ذخیره‌سازی گاز در میدان خانگیران (مخزن شوریجه D) را به گروه مپنا واگذار کرد. خانگیرانشوریجهمپنا۸ دی: هیئت دولت با پیشنهاد وزارت نفت مبنی بر اصلاح آئین‌نامه اجرایی قانون حمایت از توسعه صنایع پایین‌دستی نفت خام و میعانات گازی با استفاده از سرمایه‌گذاری مردمی موافقت کرد. ۱۱ دی: محمد حامل دبیر کل مجمع کشورهای صادرکننده گاز شد. ۲۵ دی: تفاهم‌نامه خط لوله انتقال فرآورده‌های نفتی مسیر رفسنجان، بیرجند، تربت حیدریه، مشهد بین شرکت شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران و بانک ملت امضا شد. ۳۰ دی: وزیر نفت همراه رئیس جمهور به کشور روسیه سفر کرد. جواد اوجی که ریاست کمیسیون مشترک اقتصادی دو کشور را بر عهده داشت از امضای چند سند مهم با روس‌ها در حوزه توسعه میدان‌های نفت و گاز، پتروپالایشگاه و انتقال فناوری خبر داد. پتروپالایشگاه۶ بهمن: مدیرعامل پالایشگاه لاوان از ساخت یک پتروپالایشگاه ۱۵۰ هزار بشکه‌ای در جوار پالایشگاه لاوان و تلاش برای افزایش روزانه یک میلیون لیتری تولید بنزین این پالایشگاه خبر داد. پتروپالایشگاه۱۸ بهمن‌ماه: پانزدهمین نمایشگاه بین‌المللی ایران‌پلاست با حضور جواد اوجی، وزیر نفت گشایش یافت. به گفته مدیرعامل شرکت ملی پتروشیمی این نمایگشگاه با استقبال گسترده کشورهای خارجی رو به رو شد. نمایگشگاه۲۰ بهمن‌ماه: طرح‌های گازرسانی و پتروشیمی به ارزش ۴۰ هزار میلیارد تومان هم‌زمان با حضور سیدابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهوری و جواد اوجی، وزیر نفت در ساختمان مرکزی شرکت ملی گاز ایران و به‌صورت ویدیوکنفرانس افتتاح شد و آغاز به‌کار کرد. ویدیوکنفرانس۲۳ بهمن: تفاهم‌نامه سه‌جانبه نوسازی و تقویت ناوگان سوخت‌رسان جاده‌ای میان شرکت ملی پالایش و پخش، بانک ملت و دو شرکت خودروسازی امضا شد. ۳ اسفند: وزیر نفت همراه رئیس جمهور در اجلاس مجمع کشورهای صادرکننده گاز GECF شرکت کرد. همچنین ایران و قطر چندین تفاهم‌نامه در زمینه انرژی امضاء کردند. ۸ اسفند: مدیر دیسپچینگ شرکت ملی گاز ایران در ابلاغیه‌ای خطاب به سرپرست مدیریت هماهنگی امور گازرسانی دستور داد که محدودیت مصرف گاز در صنایع از صبح امروز (هشتم اسفندماه) پایان یابد. دیسپچینگ۱۵ اسفند: تفاهم‌نامه تأمین منابع مالی خط لوله جدید پارس با حضور وزیران نفت و اقتصاد بین شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی و بانک تجارت امضا شد.