از آنجاییکه ظرفیت استفاده از زمینهای آبی در حال رسیدن به نقطهی حداکثر خود است؛ باید بخش عمدهای از افزایش تقاضای غذا با افزایش بهرهوری زمینهای دیم تامین شود.
به گزارش خبرگزاری مهر، حفظ امنیت غذایی هند در دهههای آتی یک چالش جدی خواهد بود و از آنجاییکه ظرفیت استفاده از زمینهای آبی در حال رسیدن به نقطهی حداکثر خود است؛ باید بخش عمدهای از افزایش تقاضای غذا با افزایش بهرهوری زمینهای دیم تأمین شود.
توسعه کشت دیم از سیاستهای اصلی دولت هند جهت تأمین غذای جمعیت آن کشور است. کشت دیم در هند به سه اصل بستگی دارد: حفظ بارش باران در زمین، انتخاب روشهایی که بتوانند رطوبت خاک را برای جلوگیری از تبخیر یا تعرق حفظ کند و استفاده از محصولات مقاوم به خشکی. توسعه کشت دیم وضعیت اقتصادی کشاورزان را بهبود بخشیده و به کاهش فقر در هند کمک شایانی کرده است. همچنین فعالسازی ظرفیتهای اراضی دیم میزان تولید حبوبات، روغن زیتون، پنبه و علوفه برای دام را افزایش داده و به خودکفایی در این بخشها کمک کرده است. همین امر رشد اقتصادی بسیاری از مناطق هند را به کشاورزی وابسته نموده و از گرسنگی و سوءتغذیه در بسیاری از مناطق فقیر ممانعت کرده است.
کشور هند از نظر ارزش تولید محصولات کشاورزی دیم، رتبه اول دنیا را به خود اختصاص داده است. بر اساس آمار و اطلاعات وزارت کشاورزی هند، ۱۴۳ میلیون هکتار زمین کشتشده در این کشور وجود دارد که حدود ۹۷ میلیون هکتار آن (۶۸ درصد) کشت دیم است که ۴۰ درصد از جمعیت انسانی و ۶۰ درصد از جمعیت دامی کشور را پشتیبانی میکند.
بر اساس گزارشها، ۴۰ درصد مواد غذایی موردنیاز جمعیت هند از طریق کشت دیم تأمین میشود که این امر نقش مهمی در امنیت غذایی هند داشته و خواهد داشت. در هند تقریباً ۸۰ درصد ذرت، ۹۰ درصد باجرا (ارزن مرواریدی) حدود ۹۵ درصد حبوبات و ۷۵ درصد دانههای روغنی از کشاورزی دیم به دست میآید. همچنین مناطق دیم در این کشور جمعیت بسیار زیادی از دامها را تحت پوشش خود قرار داده است؛ بهطوریکه دیمزارها، ۶۴ درصد جمعیت گاو این کشور، ۷۴ درصد گوسفند و ۷۸ درصد بز را پشتیبانی میکند که برای امنیت غذایی هند اهمیت بسیاری دارد. دوسوم غذای جمعیت دامی هند وابسته به مناطق دیم هست. حدود ۱۵ میلیون هکتار از این دیمزارها در مناطق گرم و خشک قرار دارد که کمتر از ۵۰۰ میلیمتر بارندگی دارد، ۱۵ میلیون هکتار دیگر در منطقهای با بارندگی بین ۵۰۰ تا ۷۵۰ میلیمتر، ۴۲ میلیون هکتار در مناطق با بارندگی بین ۷۵۰ تا ۱۱۵۰ میلیمتر و ۲۵ میلیون هکتار باقیمانده بیش از ۱۱۵۰ میلیمتر بارندگی در سال دارد.
همچنین بهرهوری محصولات زراعی دیم بین سالهای ۱۹۵۱ تا سالهای اخیر عمدتاً به دلیل پذیرش فناوریهای کشاورزی بهبود یافته که این امر باعث افزایش ۶۵ درصدی بهرهوری غلات با وجود کاهش سطح زیرکشت آنها شده است.
مطالعات نشان میدهد، کشت دیم با مدیریت بهینه آبوخاک برای تأمین امنیت غذایی جمعیت رو به رشد هند، از سیاستهای مهم دولتها در این کشور است. هند بهگونهای برنامهریزی کرده که از آب باران بهدرستی استفاده کند و بهجای هدررفت این آب آن برای شکوفایی اقتصاد، توسعه پایدار و افزایش محصولات کشاورزی برای تأمین پایدار امنیت غذایی مردم خود استفاده کند.
یادداشت از مهدی اکبری، پژوهشگر حوزه اقتصاد کشاورزی