شرط خودکفایی در گندم

یکی از رسالت‌های تاریخی وزارت جهاد کشاورزی مرتبط کردن بخش تولید با مراکز دانش بنیان و استفاده از یافته‌های علمی موجود است که در چنین شرایطی خودکفایی گندم محقق می‌شود. به گزارش خبرنگار گروه اقتصادی خبرگزاری فارس، کشور پهناور ایران با دارا بودن ۱۱ اقلیم از ۱۳ اقلیم جهانی، جزو معدود کشورهای جهان است که دارای آب و هوای چهار فصل است، این امکانات مهم به تنهایی می‌تواند یکی از بزرگترین مزیت‌های کشور در توسعه بخش کشاورزی باشد.‌ هرچند این مزیت در دولت‌های پس از انقلاب کم و بیش مورد توجه قرار است، به نحوی که در مقایسه با سال ۱۳۵۶ که کل برداشت محصولات کشاورزی به ۲۰ میلیون تن نمی‌رسید، با یک روند رو به رشد، امروزه به بیش از ۱۲۰ میلیون تن در سال رسیده است، هر چند توسعه مکانیزاسیون، توسعه صنعت فرآوری و نگه داری محصولات کشاورزی و تولید بذرهای مرغوب تر، افزایش اطلاعات علمی کشاورزان و گسترش علم در حوزه هواشناسی، خاک شناسی و غیره، رشد حدودا سه برابری جمعیت کشور و وجود دشمنان جهانی که دائم در حال تهدید کشور به جنگ‌های ترکیبی می‌باشند، انتظارات در حوزه رسیدن به خودکفایی و استقلال غذایی را افزایش داده است. مهمترین گام برای توسعه کشاورزی در ایران، داشتن توجیه اقتصادی آن است، این هدف بزرگ به نوبه خود زیر مجموعه‌ها و مصادیق گوناگونی را دربر می‌گیرد، از خرید تضمینی دولت با قیمت مناسب، تا گسترش چتر بیمه محصولات کشاورزی و حذف دلال بازی‌های مرسوم تا کاهش واردات و غیره، که هر کدام نقش و سهم موثری در ایجاد انگیزه و تقویت بنیان اقتصادی کشاورزان را خواهد داشت. پس از سخنرانی عیدانه مقام معظم رهبری در سال جدید و گلایه‌های ایشان از وابستگی‌ها در بخش کشاورزی، کمیسیون‌ تلفیق مجلس دست به اقدام مهمی زد که از سوی دولت اعلام شد و آن نوید افزایش قیمت خرید تضمینی گندم به 11 هزار و 500 تومان بود، اگر چه این اعلام دیر هنگام در میزان برداشت امسال این محصول استراتژیک تاثیر چندانی نخواهد داشت، ولی بی شک، به لطف الهی در سال آینده کاشت این محصول را با جهش چشم‌گیری مواجه خواهد کرد، بویژه این که جنگ روسیه و اوکراین که در مجموع 24 درصد از گندم مصرفی جهان را تامین می‌کنند واردات این محصول در آینده را با اما و اگرهای فراوانی روبرو کرده است، کاهش تولید گندم در اوکراین و افزایش قیمت جهانی آن نه تنها احتمال بروز قحطی در ۳۵ کشور عمدتا آفریقایی را تهدید می‌کند، بلکه کشورهای همسایه مانند ترکیه، افغانستان و عراق بر قاچاق آرد از ایران حساب ویژه ای باز کرده اند، به قول وزیر جهاد کشاورزی باید پذیرفت که سفره ایران یک سفره ۱۵۰ میلیون نفری است . مضافا بر این که با حذف ارز ترجیحی در آینده و این که نهاده‌های دامی افزایش قیمت خواهند یافت توزیع آرد ۴۰ کیلویی به قیمت هر کیسه 34 هزار تومان نه تنها قاچاقچیان، بلکه بخش مهمی از دامداران ایرانی را نیز برای استفاده از آرد دولتی برای استفاده در جیره غذایی دام‌ها به وسوسه می‌اندازد. امروزه شرایط پیش رو در حوزه غله بی شباهت به دوران حضرت یوسف (ع) نیست، دورانی که حضرت یوسف با تاویل خواب یک پادشاه کافر و با ارائه دو برنامه توسعه ۷ ساله، نه تنها مردم امپراتوری مصر و همسایگان آنرا از قحطی نجات داد، بلکه در سایه مدیریت استراتژیک گندم، عدالت اجتماعی را که هدف همه انبیا (ع) بوده است را تا حدود زیادی محقق ساخت و نیز مردم را از آیین زشت چند هزار ساله بت پرستی نجات داد و این در حالی بود که در ابتدای کار ایشان، تنها یاران که داشت، همان نیروهای سابقه داری بودند که در  دوره حبس در زندان آنها را تربیت کرده بود و الا نه گزینشی روی مدیران و عوامل صورت گرفته بود و نه حتی موحد بودند! حال در شرایط فعلی سوال این است که وقتی می‌شنویم کشوری مثل چین در حال شکل دهی به بزرگترین احتکار تاریخ را در حوزه غلات است و کشورهایی عمده تولید کننده غلات در جهان به جنگ مشغول هستند و کشور ایران نیز در گذشته نه چندان دور حداقل سه بار طعم تلخ قحطی را چشیده است، آیا این اخبار نگران کننده نباید برای مدیران ارشد و بلند پایه نظام، به اندازه خواب یک پادشاه کافر ایجاد دغدغه و مسئولیت کند؟! خبر افزایش قیمت خرید تضمینی گندم کام کشاورزان را شیرین کرد اما این خوشحالی وقتی می‌تواند باعث ایجاد انگیزه در تغییر الگوی کشت و در نتیجه جهش در تولید گندم را رغم بزند که دولت بتواند از افزایش لجام گسیخته اجاره کمباین، کرایه حمل و نقل گندم به سیلوهای گندم، مخلوط کردن تعمدی گندم با نخاله‌ها را پیش از تحویل بار گندم به سیلوها را کنترل کند و به کشاورزان اطمینان دهد که دولت متعهد است، در تامین بذور مورد نیاز کشاورزان کوتاهی نکند. موضوع تامین بذر باکیفیت و مقرون به صرفه موضوع بسیار حیاتی است و اهمیت آن از افزایش قیمت خرید تضمینی گندم کمتر نیست. گفته می‌شود در سطح جهانی بیش از ۱۰۰ هزار رقم گندم شناسایی شده است و از این تعداد حدود 17 هزار رقم آن بومی ایران است و در بانک ژن ایران نگهداری می‌شود. جالب است بدانید که کرج به عنوان یک استان با سهم نیم درصدی در مساحت، رکورددار تولید گندم در واحد سطح است، یکی از کشاورزان متعهد در استان البرز در چندین سال پیاپی در هر هکتار بیش از ۱۳ تن گندم برداشت می‌کند، در حالی که اگر میانگین برداشت گندم آبی در کشور به نصف این میزان برسد آن روز قطعا ما به خودکفایی گندم خواهیم رسید، با این گفته نقش تذکر مقام معظم رهبری در دانش بنیان کردن کشاورزی کاملا مشخص می‌شود، واقعیت این است که ما در حوزه بذور گلخانه‌ای کاملا وابسته هستیم و در بخش بذور غلات نیز که وابسته نیستیم، رابطه منطقی بین دستاوردهای مراکز دانش بنیان و بخش کشاورزی وجود ندارد و هر کدام از این دو کار خودشان را می‌کنند، عمده کشاورزان به صورت سنتی یا نیمه صنعتی بخشی از اراضی کشاورزی را به کاشت گندم و جو اختصاص می‌دهند و مراکز علمی دانش بنیان دولتی نیز بذور جدید تولید می‌کنند و در بانک ژن احتکار می‌کنند! در نتیجه یکی از رسالت تاریخی  وزارت جهاد کشاورزی، مرتبط کردن بخش تولید به مراکز دانش بنیان و استفاده از یافته‌های علمی موجود است در راستای تولید ثروت و  گام بعدی توسعه مراکز دانش بنیان در حوزه کشاورزی و دامداری است. علی ارجمند عین الدین مسئول حوزه نمایندگی ولی فقیه در جهاد کشاورزی استان البرز و حاکم شرع اراضی ملی استان انتهای پیام/