اقتصاد تلفن همراه|ثبت سفارش خان سوم تجارت موبایل، واکاوی سه چالش عجیب
ثبت سفارش تلفن همراه از سالهای گذشته با چالش های عجیبی همراه بوده است.
به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، تلفن همراه در طول بیش از دو دهه حضور خود در کشور، از یک ابزار ارتباطی ساده به کالایی استراتژیک و اثرگذار بر چندین رسته صنفی تبدیل شده است. گستردگی استفاده روزمره از این کالا، همراه با نوآوریهای پیدرپی فناوری، افزایش کاراییها و تنوع خدمات وابسته به آن، موجب شده است تا امروز تلفن همراه نهتنها نقشی اقتصادی بلکه جایگاهی اجتماعی و حتی فرهنگی در زندگی مردم ایفا کند.
پرونده اقتصاد تلفن همراه در قالب سلسله گزارشهایی تحلیلی، به بررسی هفت بخش کلیدی در زنجیره تجارت تلفن همراه کشور خواهد پرداخت؛ حوزههایی که هر یک، نقشی تعیینکننده در شکلگیری قیمت، شفافیت بازار و استمرار عرضه ایفا میکنند. این بخشها عبارتاند از:
1. اخذ مجوز واردات
2. خدمات پس از فروش
3. ثبت سفارش
4. تخصیص و تأمین ارز
5. گمرک و تشریفات ترخیص
6. ثبت سامانهها
7. توزیع و فروش
در ادامه به یکی جدی ترین چالشهای این حوزه در سنوات گذشته خواهیم پرداخت؛
در سالهای اخیر، روند ثبت سفارش واردات تلفن همراه در ایران با تغییرات متعددی همراه بوده و قانونگذار برای مدیریت واردات و حمایت از بازار داخلی، مقررات مشخصی را در این زمینه وضع کرده است. بر اساس این مقررات، واردکنندگان برای ثبت سفارش تلفن همراه باید از سقف و سابقه واردات برخوردار باشند.
بر اساس قوانین جاری، الزام دارا بودن سقف و سابقه واردات تنها محدود به تلفن همراه نیست و کالاهای دیگری از جمله کاغذ، لاستیک و روغن نیز مشمول این شرایط هستند. هدف از این الزام، کنترل واردات، ایجاد نظم در بازار و جلوگیری از ورود کالاهای بدون نظارت است.
مدلهای ثبت سفارش تلفن همراه در سالهای گذشته
طبق گزارشها، مدل ثبت سفارش تلفن همراه تقریباً هر ساله تغییر کرده است. در برخی سالها ثبت سفارش بر اساس میانگین واردات دو سال قبل صورت میگرفت و مقدار قابل ثبت سفارش برای هر واردکننده دقیقاً برابر سال قبل در نظر گرفته میشد.
در برخی موارد نیز، واردکنندگان میتوانستند خارج از سقف و سابقه واردات اقدام کنند، مشروط بر اینکه بتوانند از طریق صادرات خود، امتیاز لازم را کسب کنند. این سازوکار، به ویژه برای شرکتهایی که صادرات دارند، امکان بهرهمندی از سهمیه بیشتر و انعطاف در واردات را فراهم میکرد.
شرایط ویژه برای گوشیهای بالای 600 دلار
در سال جاری، محدودیتهای ویژهای برای برخی مدلهای تلفن همراه اعمال شده است. واردات سه مدل خاص از برند سامسونگ شامل سری S، Z و M و همچنین کلیه گوشیهای آیفون با قیمت بالای 600 دلار، مشمول این قوانین هستند و ثبت سفارش تنها برای واردکنندگانی امکانپذیر است که سقف و سابقه واردات را دارا باشند.
این اقدام با هدف مدیریت واردات کالاهای لوکس و کنترل بازار گوشیهای گرانقیمت انجام شده و سیاستگذار تلاش دارد همزمان با محدود کردن واردات، شرایط رقابت و شفافیت بازار را افزایش دهد.
سه نکته یا چالش مهم ثبت سفارش تلفن همراه
بر اساس اطلاعات موجود، سه چالش اصلی در ثبت سفارش خان سوم تجارت تلفن همراه قابل ذکر است:
امکان ثبت سفارش بدون سابقه و تایید سریع: در مراحل اولیه این طرح، واردکنندگان میتوانستند حتی بدون سابقه ثبت سفارش انجام دهند و ثبت سفارشها با سرعت بیشتری تایید میشد. این امر باعث شد استقبال زیادی از طرح شود و ثبت سفارشها افزایش یابد.
واردات در قبال صادرات خود بدون سابقه: با بسته شدن مسیر اولیه، مسیر ثبت سفارش به واردات در قبال صادرات خود بدون نیاز به سابقه تبدیل شد. این سازوکار به صادرکنندگان و واردکنندگان انعطاف بیشتری داد اما همزمان ایجاد چالشهایی نیز کرد.
تاثیر بر جایگاه صادرکنندگان و خسارت به برخی واردکنندگان: بسیاری از صادرکنندگان حرفهای اذعان کردند که جایگاه صادراتیشان توسط واردکنندگانی که صرفاً به دلیل امتیازات ثبت سفارش تلفن همراه وارد این حوزه شدند، کاهش یافته است. برخی واردکنندگان نیز تخصص کافی نداشتند و فقط به دنبال بهرهمندی از امتیازات رفع تعهد ارزی بودند که باعث خسارت قابل توجه برای گروهی از واردکنندگان و صادرکنندگان شد.
همچنین، به مرور زمان، به دلیل عدم نیاز به سابقه، حتی واردات گوشیهای زیر 600 دلار نیز توسط همین گروه انجام شد، که نشاندهنده پیچیدگی و چالش مدیریت ثبت سفارش تلفن همراه است.
ثبت سفارش تلفن همراه در ایران با وجود الزام به سقف و سابقه واردات، تلاش میکند تعادلی میان واردات کنترلشده، حمایت از صادرکنندگان و مدیریت بازار داخلی ایجاد کند. سیاستهای این حوزه هر ساله بر اساس شرایط بازار، نوسانات ارزی و اولویتهای اقتصادی تغییر میکند، اما تجربه سالهای اخیر نشان میدهد که عدم نیاز به سابقه و تایید سریع ثبت سفارش میتواند هم فرصت و هم چالش برای بازار و صادرکنندگان ایجاد کند.
انتهای پیام/