مشارکت مودیان در تعیین محل مصرف مالیات چگونه فرار مالیاتی را کاهش داد؟

مشارکت مودیان در تعیین محل مصرف مالیات نه تنها موجب اعتماد بیشتر مردم به نظام مالیاتی و توزیع عادلانه مصرف مالیات در کشور شده است بلکه کاهش فرار مالیاتی را نیز به همراه خواهد داشت.

به گزارش خبرگزاری تسنیم، حسین رسولی‌نژاد کارشناس اقتصادی با اشاره به تحقق توزیع عادلانه مالیات در زمان مصرف با مشارکت دادن مودیان در تعیین محل تخصیص مالیات گفت: یکی از مسائل اساسی نظام مالیاتی، موضوع مربوط به تحقق توزیع عادلانه مالیات در زمان مصرف است. برای این موضوع اقدامات متنوعی نظیر گزارش‌دهی به مردم یا تعیین محل ردیف بودجه‌های مصرفی حاصل از درآمدهای مالیاتی توسط نمایندگان مردم در مجلس نیز اجرا شد ولی هیچ کدام به اندازه مشارکت دادن خود مردم در تعیین محل مصرف مالیات اثرگذار نبوده و نیست.

وی ادامه داد: طرح نشان‌دار کردن مالیات‌ها با همین هدف و برای مودیان بخش مشاغل، برای اولین بار در غرب آسیا انجام پذیرفت و توانسته است که موفقیت خوبی نیز کسب کند و مردم با این طرح همراه شدند. با این طرح، مودیان از یک‌سو احساس می‌کنند در تصمیم‌گیری مالی کشور نقش دارند و از سوی دیگر دولت با نمایش نحوه هزینه‌کرد منابع، اعتماد آنان را جلب می‌کند.

رسولی‌نژاد کارشناس اقتصادی با اشاره به کاهش انحراف منابع مالیاتی از طریق ایجاد شفافیت مالیاتی گفت: شفافیت نه‌تنها اعتماد مردم را افزایش می‌دهد بلکه زمینه انحراف منابع را نیز کاهش می‌دهد. وقتی مسیر هر ریال مالیات مشخص و قابل ردیابی باشد، دیگر امکان هزینه‌کرد خارج از برنامه یا تخصیص غیرشفاف وجود ندارد. به همین دلیل، این طرح یکی از گام‌های مهم در راستای تحقق حکمرانی داده‌محور و شفافیت مالی در کشور است.

این کارشناس اقتصادی افزود: طرح نشان‌دار کردن مالیات‌ها مشکل توزیع عادلانه در مصرف مالیات را نیز از اساس حل کرده است. اکنون مودیان خود نقش فعالی در جهت‌دهی منابع ایفا می‌کنند. اگر مردم یک شهر، یک روستا یا یک بخش اقتصادی، نسبت به توسعه حوزه‌ای خاص احساس نیاز بیشتری داشته باشند، می‌توانند مالیات خود را مستقیما به آن سمت هدایت کنند. این سازوکار، عدالت را از بالا به پایین دیکته نمی‌کند، بلکه از پایین به بالا محقق می‌سازد. عدالت دیگر تصمیمی حاکمیتی یا دولتی نیست، بلکه نتیجه انتخاب جمعی شهروندان است. به همین دلیل، آثار این طرح در افزایش رضایت عمومی و افزایش توسعه منطقه‌ای کاملا محسوس بوده است.

وی با اشاره به بهبود دو برابری تمکین مالیات در کشور گفت: بیش از 1900 پروژه عمرانی و خدماتی در سراسر کشور در سال 1403 از محل مالیات‌های نشان‌دار تأمین مالی شدند. این پروژه‌ها در حوزه‌های گوناگونی از جمله ساخت مدارس، مراکز درمانی، توسعه زیرساخت‌های روستایی، بهسازی راه‌ها بوده‌اند. تمایل فعالان اقتصادی برای پرداخت مالیات در چارچوب این طرح تا دو برابر افزایش یافت و شاخص تمکین مالیاتی رشد قابل‌توجهی را تجربه کرد.

رسولی‌نژاد در پایان گفت: از دیگر آثار مهم این طرح، کاهش قابل‌توجه فرار مالیاتی در کشور است. در سال‌های گذشته، بخشی از فرار مالیاتی ناشی از عدم اعتماد و نارضایتی از نحوه هزینه‌کرد مالیات‌ها بود اما وقتی مردم بدانند مالیاتشان به‌صورت شفاف و در مسیرهای مورد تأییدشان هزینه می‌شود، انگیزه فرار از مالیات از بین می‌رود. مشارکت مودیان در تعیین محل مصرف مالیات نه تنها موجب اعتماد بیشتر مردم به نظام مالیاتی و توزیع عادلانه مصرف مالیات در کشور شده است بلکه کاهش فرار مالیاتی را نیز به همراه خواهد داشت.

انتهای پیام/