بلومبرگ با انتشار نموداری از وضعیت صادرات نفت ایران در سالهای گذشته میلادی به چهار شبههای که برجامیون درباره نسبت تحریم و فروش نفت در دولتهای مختلف ایران و آمریکا ایجاد کرده بودند، پاسخ داد.
به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، بلومبرگ در گزارشی با عنوان «با افزایش واردات چین، نفت ایران وارد بازار جهانی شد» اظهار کرد که طبق آمار موسسه کپلر و ورتکسا صادرات نفت ایران در ماه گذشته میلادی (دسامبر 2022) به 1.3 میلیون بشکه در روز رسیده است که یک رکورد بینظیر در چهار سال گذشته است.
اما فارغ از محتوای گزارش بلومبرگ، یک نمودار از صادرات نفت ایران در سالهای گذشته در این گزارش منتشر شد (تصویر 1) که میتواند به سه گره ذهنی مخاطبان درباره نسبت تحریم و فروش نفت در دولتهای مختلف ایران و آمریکا پاسخ دهد.
تصویر 1
*روند افزایشی صادرات نفت ایران از دولت ترامپ آغاز شد نه بایدن
یکی از شبهاتی که برجامیون در رابطه با جریان صادرات نفت ایران عنوان میکردند این بود که فروش نفت ایران با روی کار آمدن دولت بایدن در آمریکا افزایش یافته است، زیرا بایدن به دنبال ایجاد حسن نیت در مذاکره با ایران است.
اما طبق آمار کپلر و ورتکسا، روند صعودی صادرات نفت ایران از دولت ترامپ و 6 ماه قبل از روی کار آمدن دولت بایدن آغاز شده است و از رقم روزانه 250 هزار بشکه به 500 هزار بشکه رسیده و دو برابر شده است.
این موضوع نشان میدهد که روند سست شدن تحریمها و افول فشار حداکثری ترامپ، از دوران خود او آغاز شده است و این تحلیل ناظر بر اینکه بایدن نمیخواهد بر ایران فشار بیاورند درست نیست بلکه بایدن و قبلتر از او ترامپ دیگر «نمیتوانستند» با ابزار تحریم مانع از فروش نفت ایران شوند.
*تصدیق رشد 45 درصدی صادرات نفت ایران در دولت سیزدهم
یکی دیگر از ادعاهای برجامیون این بود که با روی کار آمدن دولت سیزدهم، صادرات نفت ایران افزایش نیافته است و سیاست بازارسازی نفت به عنوان یکی از راهکارهای بیاثر کردن تحریم نفتی جواب نداده است.
اما طبق آمار کپلر و ورتکسا، صادرات نفت ایران از زمان روی کار آمدن تیم جدید در وزارت نفت از ارقامی در حدود 600 هزار بشکه هماکنون به حدود 1.3 الی 1.4 میلیون بشکه در روز رسیده است، یعنی بیش از دو برابر رقمی که دولت جریان صادرات نفت را تحویل گرفته است.
نکته جالب توجه اینکه صادرات نفت ایران در دولت دوازدهم تا 800 هزار بشکه در روز نیز افزایش یافت ولی مجددا وارد روند کاهشی شد به طوریکه بیژن زنگنه وزیر سابق نفت در مکاتبات خود به این موضوع اشاره کرده بود.
جواد اوجی وزیر نفت در این باره میگوید: مکاتبات آقای زنگنه، وزیر سابق نفت، در ماه آخر دولت دوازدهم به جناب آقای رئیسی و روحانی موجود است مبنی بر اینکه پیشبینی کرده بودند که صادرات نفت ایران در ماههای آتی کاهش مییابد. حتی در مردادماه مکاتبات وی موجود است که روند صادرات نفت ایران کاهشی است و این موضوع را در ماههای آتی نیز پیشبینی کرده بودند.
وی اظهار داشت: به محض شروع دولت، ما همه ظرفیتها و پتانسیلها را برای فروش نفت ایران بسیج کردیم که جا دارد اینجا از ستاد مقابله با تحریم و سران سه قوه و به ویژه شخص آقای رئیسجمهور تشکر کنم.
اوجی افزود: ما از ظرفیتها، راهکارها و مدلهای قراردادی مختلف استفاده کردیم که بتوانیم نفت را صادر کنیم، الحمدالله به لطف پروردگار از همان ماههای نخست دولت سیزدهم، صادرات نفت ایران روندی صعودی به خود گرفت.
در نتیجه با تغییر تیم وزارت نفت در دولت سیزدهم، روند صادرات نفت ایران از حالت نزولی به حالت صعودی برگشت و با ابتکارهای وزارت نفت هماکنون به مرز 1.4 میلیون بشکه در روز رسیده است.
همچنین تا قبل از رکوردشکنیهای اخیر در صادرات نفت، میزان فروش نفت در دولت سیزدهم حدود 900 هزار بشکه در روز بود که نسبت به رقم حدود 600 هزار بشکه، 50 درصد بیشتر بوده است. این موضوع اذعان مسئولین دولتی و وزارت نفت مبنی بر رشد 40 الی 45 درصدی فروش نفت در دولت سیزدهم را تصدیق میکند.
*رد ادعای تصاحب بازار نفت ایران توسط روسیه
ادعای سوم برجامیون این بود که بعد از آغاز جنگ ایران و روسیه، روسها بازار نفت ایران در چین را تصاحب کردند و رقم صادرات نفت ایران افت چشمگیری داشته است.
اما طبق گزارش کپلر و ورتکسا، رقم صادرات نفت ایران بعد از 24 فوریه سال 2022 ابتدا کمی افزایش و سپس کمی کاهش یافت به طوری که میانگین رقم صادرات نفت ایران تغییری نکرد. بدین ترتیب ادعای تصاحب بازار نفت ایران توسط روسیه طبق گزارش موسسات رد میشود.
به نظر میرسد نوسانات افزایشی و کاهشی در محدوده 50 هزار بشکه تحت تاثیر تحولات دیگری در بازار نفت مثلا افزایش یا کاهش تقاضای چین رخ داده باشد نه جنگ روسیه و اوکراین.
*تحریمهای جدید آمریکا بر شبکه فروش نفت ایران بینتیجه ماند
اشاره شد که برجامیون مدعی بودند که صادرات نفت ایران به دلیل لطف و حسن نیت جو بایدن افزایش یافته است اما بعد از ژوئن سال گذشته میلادی، آمریکا ماهانه سلسله تحریمهای هدفمندی را بر شبکه فروش نفت ایران اعمال کرده است، اقدامی که طبق آمار کپلر و ورتکسا تاثیری بر صادرات نفت ایران نداشته است.
در نتیجه ثابت میشود که اساسا افزایش فروش نفت ایران به دلیل آسانگیری بایدن نبوده است که حالا با اقدامات سختگیرانه او، جریان صادرات نفت کاهش یابد. گزارشات متعددی از فشار دولت بایدن به چین به عنوان مقصد اصلی صادرات نفت ایران در رسانهها موجود است که از همان ماههای ابتدایی دولت بایدن اجرایی شده است.
پایان پیام/